Δύο χρόνια έκλεισε ο διαγωνισμός για την κατασκευή του πρώτου τμήματος της Γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας. Είναι αλήθεια ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο αυτοτελές δημόσιο έργο όλων των εποχών για τη χώρα. Ο νικητής θα αποκτήσει ένα χρυσό συμβόλαιο το οποίο θα τον συνοδεύει, τουλάχιστον για τα επόμενα 10 χρόνια.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ
Σήμερα θα αποτυπώσουμε την ιστορία του διαγωνισμού της Γραμμής 4. Σε μία γρήγορη αναδρομή, το 2005, ο τότε Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, Γιώργος Σουφλιάς, ανακοίνωνε την κατασκευή μίας νέας 4ης γραμμής. Για να γίνει αυτό ενώθηκαν δύο πρώην κλάδοι των γραμμών 2 και 3 και έγινε και μία νέα προσθήκη. Εκτείνετο από τον Περισσό μέχρι το Κολωνάκι, του Ζωγράφου, το Μαρούσι και την Εθνική Οδό. Ονομάστηκε η Γραμμή U, αλλά απέκτησε και ένα κλάδο προς Ηλιούπολη που την μετέτρεψε σε Υ.
Χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να ωριμάσει το πρώτο «κεντρικό» της τμήμα, από το Άλσος Βεϊκου μέχρι τον Ευαγγελισμό. Εξαγγέλθηκε πολλές φορές από το 2005 αλλά η κρίση καθυστέρησε την υλοποίηση της. Τον Σεπτέμβριο του 2014 ο τότε Υπουργός Υποδομών, Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, ανακοινώνει τη δημοπράτηση της προσθέτοντας και το νότιο-ανατολικό της τμήμα φτάνοντας στο Γουδή. Έτσι, δημιουργείται ένα πρώτο μεγάλο τμήμα 14 σταθμών, υπόγειων, με σύγχρονα χαρακτηριστικά.
Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ
Ο διαγωνισμός δεν καταφέρνει να γίνει και φτάνουμε στην Άνοιξη του 2017, όταν ανακοινώνεται εκ νέου η δημοπράτηση της από τον τότε Υπουργό Υποδομών, Χρήστο Σπίρτζη. Θα χρειαστούν δύο παρατάσεις και στις 10 Αυγούστου πραγματοποιείται η εκδήλωση ενδιαφέροντος΄, δηλαδή η πρώτη φάση.
Παρόντα δηλώνουν 4 μεγάλα σχήματα.
1.ΤΕΡΝΑ ΑΕ- VINCI-SIEMENS AG “TVS”
2.ΑΒΑΞ ΑΕ- GHELLA SpA –ALSTOM TRANSPORT S.A.
3.ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ – ANSALDO STP S.p.A – HITACHI RAIL ITALY SPA
4.FCC – ARCHIRODON-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ
Τους επόμενους μήνες ξεκινά η διαδικασία αξιολόγησης των σχημάτων. Αρχικά η Αττικό Μετρό εγκρίνει και τα 4 σχήματα, όμως μία ένσταση από το ανταγωνιστή, βγάζει έξω από την κούρσα διεκδίκησης την κοινοπραξία FCC – ARCHIRODON-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ.
Το 2018, ουσιαστικά περνά χωρίς ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις. Αξισσημείωτη είναι η προσθήκη ενός 15ου σταθμού (ΕΛΙΚΩΝΟΣ) μεταξύ Γαλατσίου και Κυψέλης. Τον Ιούνιο πραγματοποιείται ο διαγωνισμός για τις πρόδρομες εργασίες της Γραμμής 4, όπου μειοδοτεί η ΤΕΡΝΑ. Έχει όμως ξεσπάσει η υπόθεση του καρτέλ και η δημοπράτηση των έργων και των πρόδρομων εργασιών, εισέρχεται σε στενωπό. Η καθυστέρηση στην υλοποίηση είναι γεγονός.
Η Β`ΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
Μετά από μεγάλη καθυστέρηση ανακοινώνεται η έναρξη της Β`φάσης του διαγωνισμού. Αρχικά στις 10 Δεκεμβρίου 2018, θα χρειαστούν τρεις παρατάσεις που θα μας φέρουν στις 15 Μαρτίου 2019. Πραγματοποιείται η κατάθεση τεχνικών και οικονομικών προσφορών και η μεγάλη έκπληξη είναι η απόσυρση του σχήματος ΤΕΡΝΑ ΑΕ- VINCI-SIEMENS AG “TVS”.
Η κίνηση γίνεται ύστερα από εκτίμηση των δεδομένων και πιστεύοντας ότι ο διαγωνισμός δύσκολα θα προχωρήσει λόγω συνθηκών. Το σχήμα της Μυτιληναίος έχει προσφύγει στο ΣτΕ. Η εταιρεία έχει επικαλεστεί ως πρόσθετο λόγο την ύπαρξη του κατασκευαστικού καρτέλ και τον αποκλεισμό των εταιρειών που αναμείχθηκαν σε αυτό. το ΣτΕ έχει προσφύγει εκ νέου και η εταιρεία ΑΤΕΣΕ επικαλούμενη τον ίδιο λόγο στον διαγωνισμό για τις πρόδρομες εργασίες της Γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας.
Η εξέταση των φακέλων ξεκινά με τη μάχη μεταξύ των σχημάτων ΑΒΑΞ ΑΕ- GHELLA SpA –ALSTOM TRANSPORT S.A. και ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ – ANSALDO STP S.p.A – HITACHI RAIL ITALY SPA.
Οι εκλογές του Ιουλίου φέρνουν αλλαγή κυβέρνησης. Ο νέος Υπουργός Υποδομών, Κώστας Καραμανλής, γρήγορα προκρίνει την συνέχιση του διαγωνισμού. Τελικά στις 31 Ιουλίου η Αττικό Μετρο Α.Ε., στέλνει τα αποτελέσματα των τεχνικών προσφορών στα δύο σχήματα. Πλέον έχουμε μπει στην τελική ευθεία. Απομένει το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών και η ανάδειξη του αναδόχου του μεγάλου συμβολαίου.
Η εκτίμηση είναι ότι η υπογραφή της σύμβασης θα πραγματοποιηθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2020.
ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ
Η Νέα «4η» Γραμμή του Μετρό, είναι το μεγαλύτερο νέο δημόσιο έργο με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2020 (μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΥΜΕ-ΠΕΡΑΑ) καθώς το αρχικό της κόστος έχει υπολογιστεί σε 1,45δισ.ευρώ και αν προσθέσουμε και τον ΦΠΑ τότε φτάνουμε στα 1,8δισευρώ. Η κάλυψη από το ΕΣΠΑ φτάνει το 75%, που θεωρείται ποσοστό ρεκόρ. Είναι επίσης το έργο με τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ καθώς θα φτάσει στο ποσό των 450εκατ.ευρώ.
Το έργο κατασκευής της Γραμμής 4 είναι επίσης το μεγαλύτερο αυτοτελές έργο Μετρό όλων των εποχών για την Ελλάδα ξεπερνώντας σε κόστος εκείνο της κατασκευής των πρώτων τμημάτων των γραμμών 2 και 3 και εκείνο της βασικής γραμμής του Μετρό Θεσσαλονίκης. Η διάρκεια του έργου είναι 96 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2020.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑ «ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ» ΓΡΑΜΜΗ ΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Η νέα Γραμμή 4 ΑΛΣΟΣ ΒΕΙΚΟΥ-ΓΟΥΔΗ θα καλύψει κυρίως πυκνοκατοικημένες περιοχές του Δήμου Αθηναίων (9 σταθμούς) και των πέριξ Δήμων. Θα ξεκινά από το Άλσος Βεϊκου στο Γαλάτσι και περνώντας από Κυψέλη, Γκύζη, Εξάρχεια, Κολωνάκι, Ιλίσια και Ζωγράφου θα καταλήγει στο Γουδή. Θα έχει μήκος 12,9χλμ και θα περιλαμβάνει 15 υπόγειους σταθμούς. Στη σύμβαση περιλαμβάνεται και η προμήθεια 18 υπεραυτόματων συρμών που θα κινούνται χωρίς οδηγό. Σταθμοί Ανταπόκρισης θα είναι οι Σταθμοί: Ακαδημίας (με στ.Πανεπιστήμιο-Γραμμή 2), Ευαγγελισμός (με Γραμμή 3). Στην Ακαδημία θα υπάρχει συνδετήρια υπόγεια διάβαση που θα ενώνει τη Γραμμή 4 με τη Γραμμή 2. Για την κατασκευή θα χρησιμοποιηθούν 2 Μετροπόντικες (ένας σε κάθε άκρο) για να συντομεύσει ο χρόνος διάνοιξης, ενώ υπάρχει πρόβλεψη και για τρίτο εφόσον κριθεί απαραίτητο.
Η γραμμή 4 θα κατασκευαστεί με πιο μοντέρνα χαρακτηριστικά, θα υπάρχει μία σήραγγα διπλής κατεύθυνσης, όλοι οι σταθμοί θα είναι πλάγιοι, όμως θα διαθέτουν συρμούς υπεραυτόματους που θα κινούνται χωρίς οδηγό αλλά με συνοδό ενώ θα υπάρχουν θύρες ασφαλείας στις αποβάθρες οι οποίες θα ανοίγουν μόνο όταν ο συρμός θα έχει φτάσει και θα έχει ακινητοποιηθεί.
Θα κατασκευαστούν οι παρακάτω σταθμοί:
1.Σταθμός ‘Άλσος Βεΐκου, Διασταύρωση Βεΐκου και Τραλλέων,
2.Σταθμός Γαλάτσι, Διασταύρωση Γαλατσίου και Βεΐκου,
3.Σταθμός Ελικώνος,
4.Σταθμός Κυψέλη, Πλατεία Κυψέλης,
5.Σταθμός Δικαστήρια, Διασταύρωση Ευελπίδων και Μουστοξύδη,
6.Σταθμός Αλεξάνδρας, Διασταύρωση Αλεξάνδρας και Μουστοξύδη,
7.Σταθμός Εξάρχεια, Πλατεία Εξαρχείων,
8.Σταθμός Ακαδημία, Διασταύρωση Ακαδημίας και Σίνα, 9.Σταθμός Κολωνάκι, Πλατεία Κολωνακίου,
10.Σταθμός Ευαγγελισμός, Διασταύρωση Βασ. Σοφίας, Ριζάρη και Βασ. Κωνσταντίνου,
11.Σταθμός Καισαριανή, Διασταύρωση Υμηττού και Εθν. Αντιστάσεως,
12.Σταθμός Πανεπιστημιούπολη, Εθν. Αντιστάσεως, 13.Σταθμός Ιλίσια, Πλατεία Κύπρου,
14.Σταθμός Ζωγράφου, Πλατεία Γαρδένια, 15.Σταθμός Γουδί, Πλατεία Ελευθερίας.
15.Σταθμός Γουδή, Πλατεία Ελευθερίας
Πηγή: Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com