Θεραπεία του καρκίνου, καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, πρόβλεψη σεισμών — τέτοιες προκλήσεις είναι υπερβολικά μεγάλες για έναν και μόνον επιστήμονα — ακόμη και άριστο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ΕΣΕ), παρέχει τις επιχορηγήσεις συνέργειας.
Και ένας Έλληνας επιστήμονας, ο Δρ. Νεκτάριος Χρυσουλάκης από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, συμμετέχει στην ομάδα που έχει ως στόχο να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο η επιστημονική κοινότητα κατανοεί, ταξινομεί και προβλέπει το κλιματικό σύστημα και τον πολεοδομικό σχεδιασμό στις πόλεις.
Στον διαγωνισμό του 2019 για τις εν λόγω επιχορηγήσεις, επελέγησαν για χρηματοδότηση 37 ερευνητικές ομάδες. Με συνολική αξία ανερχόμενη σε 363 εκατ. ευρώ, οι ειδικές επιδοτήσεις θα δώσουν τη δυνατότητα σε ομάδες των δύο έως τεσσάρων κορυφαίων ερευνητών να αξιοποιήσουν συμπληρωματικές δεξιότητες, γνώσεις και πόρους στο πλαίσιο ενός ερευνητικού έργου. Οι δικαιούχοι θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν ορισμένα από τα πλέον πολύπλοκα προβλήματα έρευνας, τα οποία συχνά άπτονται πολλών επιστημονικών κλάδων. Η χρηματοδότηση αποτελεί μέρος του προγράμματος έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ «Ορίζοντας 2020».
Με την ευκαιρία αυτή, ο κ. Κάρλος Μοέδας, Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για την Έρευνα, την Επιστήμη και την Καινοτομία, δήλωσε:
«Τα επιλεγμένα σχέδια καταδεικνύουν την προστιθέμενη αξία της χρηματοδότησης της ΕΕ για έρευνα με κίνητρο την περιέργεια, η οποία σχετίζεται σαφώς με ορισμένα βασικά ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες, όπως η καλύτερη υγεία, το καθαρότερο περιβάλλον και η δικαιότερη οικονομία. Καθώς το κάθε έργο αποτελεί συγκερασμό της εμπειρογνωμοσύνης πολλών ερευνητών του ΕΣΕ, είμαι πεπεισμένος για την ποιότητα των αποτελεσμάτων που θα αποφέρουν τα εν λόγω ελεύθερα επιστημονικά εγχειρήματα. Είναι πιθανό να δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες και να μας δώσουν τα εφόδια για να αντιμετωπίσουμε τις μελλοντικές προκλήσεις».
Ο Πρόεδρος του ΕΣΕ, καθηγητής κ. Jean-Pierre Bourguignon, σχολίασε:
«Τα αποτελέσματα του παρόντος διαγωνισμού για επιχορηγήσεις αποτελεί άλλη μια απόδειξη ότι το ΕΣΕ είναι σε θέση να στηρίζει άριστες ιδέες και εξέχοντες ανθρώπους, οπουδήποτε κι αν βρίσκονται. Βλέπω με χαρά ότι το ποσοστό των δικαιούχων με έδρα στα νεότερα κράτη μέλη της ΕΕ έχει αυξηθεί σε σχέση με πέρσι. Επίσης, το ΕΣΕ, για πρώτη φορά, άνοιξε τον διαγωνισμό σε ταλέντα από χώρες εκτός Ευρώπης. Σε οκτώ επιτυχή έργα συμμετέχουν επιστήμονες από αμερικανικά ερευνητικά κέντρα. Το γεγονός αυτό θα βοηθήσει ερευνητές στην Ευρώπη να επιτύχουν φιλόδοξους στόχους, αλλά και θα ενισχύσει τη θέση που κατέχει η χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ έρευνα σε παγκόσμιο επίπεδο».
Το μεγαλύτερο μέρος των επιλεγμένων προτάσεων υπερβαίνουν τα παραδοσιακά όρια μεταξύ επιστημονικών πεδίων. Για παράδειγμα, μία ομάδα θα διερευνήσει τις σχέσεις ανάμεσα στο κλίμα και στις πόλεις και θα περιλαμβάνει γεωγράφους, έναν φυσικό και έναν μετεωρολόγο. Σε ερευνητικό έργο κατά του καρκίνου θα συμμετάσχουν κορυφαίοι εμπειρογνώμονες από διάφορους τομείς της βιολογίας και της γενετικής, καθώς και ένας παιδίατρος. Μια άλλη ομάδα έχει ως στόχο να αναπτύξει έναν καθαρότερο τρόπο για την παραγωγή χημικών ουσιών και θα απασχολήσει ερευνητές από τον χώρο της χημείας, της φασματοσκοπίας και της επιστήμης των υλικών. Βλ. παραδείγματα.
Στα 37 έργα συμμετέχουν 126 κύριοι ερευνητές που θα διεξάγουν τις εργασίες τους σε 95 πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα 20 χωρών του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας και εκτός αυτού. Οκτώ ομάδες έρευνας θα περιλαμβάνουν έναν κύριο ερευνητή εργαζόμενο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι συχνότερες τοποθεσίες είναι η Γερμανία (συμμετέχει σε 20 έργα), το Ηνωμένο Βασίλειο (12) και η Γαλλία (11). Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 24 % των δικαιούχων και θα συμμετάσχουν σε 21 από τα 37 έργα.
Οι επιχορηγήσεις θα συμβάλουν στη δημιουργία περίπου 1 000 θέσεων εργασίας για μεταδιδακτορικούς υποτρόφους, διδακτορικούς φοιτητές, και λοιπό προσωπικό εργαζόμενο στις ερευνητικές ομάδες των δικαιούχων.
