Η Επιτροπή ενέκρινε σήμερα προγράμματα εργασίας για τη συγχρηματοδότηση κοινών αμυντικών βιομηχανικών έργων το διάστημα 2019-2020 αξίας έως 500 εκατ. ευρώ. Περαιτέρω 25 εκατ. ευρώ προβλέφθηκαν για τη στήριξη συνεργατικών ερευνητικών έργων στον τομέα της άμυνας το 2019 ― οι σχετικές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων δημοσιεύθηκαν σήμερα.
Η Επιτροπή Γιούνκερ καταβάλλει μια άνευ προηγουμένου προσπάθεια για την προστασία και την υπεράσπιση των Ευρωπαίων. Αρχής γενομένης από το 2021, ένα ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας θα προωθεί μια καινοτόμο και ανταγωνιστική βιομηχανική βάση στον τομέα της άμυνας και θα συμβάλλει στη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ. Μέσω δύο προδρόμων του Ταμείου, η Επιτροπή λαμβάνει μέτρα για να καταστήσει ήδη από σήμερα πραγματικότητα την αμυντική συνεργασία στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ. Η προπαρασκευαστική ενέργεια για την έρευνα στον τομέα της άμυνας (PADR) εξακολουθεί να αποδίδει καρπούς για τρίτη συνεχή χρονιά. Και με τις σημερινές αποφάσεις, η Επιτροπή δίνει το έναυσμα για την έναρξη των πρώτων χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ κοινών βιομηχανικών έργων στον τομέα της άμυνας μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος βιομηχανικής ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας (EDIDP). Το πρόγραμμα θα επικεντρωθεί σε τομείς όπως η τεχνολογία drones, οι δορυφορικές επικοινωνίες, τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, η τεχνητή νοημοσύνη, η κυβερνοάμυνα και η θαλάσσια επιτήρηση.
Ο αντιπρόεδρος κ. Γίρκι Κάταϊνεν, αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, δήλωσε τα εξής: «Η συνεργασία στον τομέα της άμυνας είναι ο μόνος τρόπος για την προστασία και την υπεράσπιση των Ευρωπαίων σε έναν ολοένα και πιο ασταθή κόσμο. Κάνουμε πράξη το καθήκον που μας αναλογεί. Τα κοινά έργα υλοποιούνται. Η ευρωπαϊκή άμυνα γίνεται πραγματικότητα. Βάσει αυτής της επιτυχημένης εμπειρίας, θα αυξήσουμε τη χρηματοδότηση για να έχουμε ένα ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας το 2021».
Η κ. Ελζμπιέτα Μπιενκόφσκα, αρμόδια επίτροπος για την εσωτερική αγορά, τη βιομηχανία, την επιχειρηματικότητα και τις ΜΜΕ, πρόσθεσε: «Για να μπορεί η Ευρώπη να διασφαλίσει την προστασία των πολιτών της, χρειαζόμαστε τεχνολογία και εξοπλισμό αιχμής για την άμυνα σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η τεχνολογία drones, οι δορυφορικές επικοινωνίες και τα συστήματα πληροφοριών. Με τις ενωσιακές επενδύσεις που δρομολογούμε σήμερα, περνάμε από τις ιδέες σε συγκεκριμένα έργα, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτόν την ανταγωνιστικότητα των αμυντικών βιομηχανιών μας».
Από κοινού ανάπτυξη αμυντικού εξοπλισμού και αμυντικής τεχνολογίας:
Το πρώτο πρόγραμμα εργασίας του ευρωπαϊκού προγράμματος βιομηχανικής ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας (EDIDP) που συμφωνήθηκε με τα κράτη μέλη προβλέπει συγχρηματοδότηση ύψους 500 εκατ. ευρώ για την κοινή ανάπτυξη αμυντικών ικανοτήτων κατά την περίοδο 2019-2020. Τις προσεχείς ημέρες η Επιτροπή θα δημοσιεύσει 9 προσκλήσεις υποβολής προτάσεων για το 2019, τις οποίες θα ακολουθήσουν 12 περαιτέρω προσκλήσεις για το 2020. Οι εν λόγω προσκλήσεις υποβολής προτάσεων θα καλύψουν τομείς προτεραιότητας σε όλα τα πεδία – εναέριο, χερσαίο, θαλάσσιο, στον κυβερνοχώρο και στο διάστημα:
Παροχή δυνατοτήτων διεξαγωγής επιχειρήσεων, προστασίας και κινητικότητας των στρατιωτικών δυνάμεων: 80 εκατ. ευρώ διατίθενται για την ανάπτυξη ικανοτήτων ανίχνευσης απειλών χρήσης χημικών, βιολογικών, ακτινολογικών και πυρηνικών μέσων (ΧΒΡΠ) ή συστημάτων για την αντιμετώπιση drones·
Πληροφορίες, ασφαλείς επικοινωνίες & κυβερνοχώρος: 182 εκατ. ευρώ θα καλύψουν τις συνιστώσες της επιχειρησιακής επίγνωσης και της άμυνας στον κυβερνοχώρο, της επιχειρησιακής επίγνωσης και των ικανοτήτων έγκαιρης προειδοποίησης στο διάστημα, καθώς και τις ικανότητες θαλάσσιας επιτήρησης·
Ικανότητα πραγματοποίησης επιχειρήσεων υψηλής έντασης: 71 εκατ. ευρώ θα στηρίξουν την αναβάθμιση ή την ανάπτυξη της επόμενης γενιάς χερσαίων ικανοτήτων πληγμάτων ακριβείας, ικανοτήτων χερσαίων πολεμικών επιχειρήσεων, ικανοτήτων εναέριων πολεμικών επιχειρήσεων και μελλοντικών ναυτικών συστημάτων·
Καινοτόμες αμυντικές τεχνολογίες & ΜΜΕ: 27 εκατ. ευρώ θα στηρίξουν λύσεις στους επιμέρους τομείς της τεχνητής νοημοσύνης, της εικονικής πραγματικότητας και των τεχνολογιών στον κυβερνοχώρο, καθώς και τις ΜΜΕ.
Επιπλέον, δύο έργα προτάθηκαν για απευθείας ανάθεση: 100 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της ανάπτυξης του Eurodrone, ενός καίριας σημασίας έργου για τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, και 37 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των διαλειτουργικών και ασφαλών στρατιωτικών επικοινωνιών ESSOR.
Χρηματοδότηση της καινοτομίας στην έρευνα στον τομέα της άμυνας:
Σήμερα, η Επιτροπή δημοσιεύει προσκλήσεις υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο της προπαρασκευαστικής ενέργειας για την έρευνα στον τομέα της άμυνας (PADR), βάσει της τρίτης και τελευταίας δόσης του προϋπολογισμού στο πλαίσιο της Επιτροπής Γιούνκερ. Το πρόγραμμα εργασίας για το 2019 θα διαθέσει 25 εκατ. ευρώ για έρευνα στους τομείς της κυριαρχίας στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα και των μελλοντικών ανατρεπτικών τεχνολογιών άμυνας — δύο τομείς που προσδιορίστηκαν ως απαραίτητοι για τη μακροπρόθεσμη διατήρηση της τεχνολογικής υπεροχής και της αμυντικής αυτονομίας της Ευρώπης.
Οι προσκλήσεις υποβολής προτάσεων για τις μελλοντικές ανατρεπτικές τεχνολογίες άμυνας θα εξετάσουν τους τρόπους με τους οποίους η ΕΕ μπορεί να στηρίξει ανατρεπτικές τεχνολογίες στον τομέα της άμυνας οι οποίες ενδέχεται να οδηγήσουν σε μετασχηματιστικές αλλαγές στον στρατιωτικό τομέα. Αυτό θα συμβάλει στην προετοιμασία του εδάφους για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, το οποίο μπορεί να διαθέτει έως και το 8 % του προϋπολογισμού του για ανατρεπτικές τεχνολογίες.
Η Επιτροπή έχει ήδη χρηματοδοτήσει πέντε ερευνητικά έργα στον τομέα της άμυνας μεταξύ των οποίων το έργο Ocean2020 για την υποστήριξη αποστολών θαλάσσιας επιτήρησης που χρηματοδοτήθηκε με 35 εκατ. ευρώ. Οι συμβάσεις για τη χρηματοδότηση τριών ακόμη έργων βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας.
Επόμενα βήματα
Οι επιλέξιμες κοινοπραξίες μπορούν να υποβάλουν προτάσεις για τις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων του 2019 έως το τέλος Αυγούστου. Τα πρώτα έργα θα επιλεγούν πριν από το τέλος του 2019 και θα ακολουθήσει η επίσημη υπογραφή των συμφωνιών επιχορήγησης.
Καθώς και τα δύο προγράμματα είναι πλέον σε πλήρη λειτουργία και εξέλιξη, η Επιτροπή προετοιμάζει το έδαφος για ένα ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας για την επόμενη δημοσιονομική περίοδο 2021-2027.
Ιστορικό
Στις πολιτικές κατευθύνσεις που παρουσίασε ο πρόεδρος κ. Γιούνκερ τον Ιούνιο του 2014 έθεσε ως προτεραιότητα την ενίσχυση της ασφάλειας των Ευρωπαίων πολιτών. Στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης το 2016 εξήγγειλε τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας. Τον Ιούνιο του 2017 η Επιτροπή παρουσίασε μια πρώτη δέσμη δράσεων, ώστε να καταστεί δυνατή η δοκιμή της αμυντικής συνεργασίας σε επίπεδο ΕΕ μέσω των προπαρασκευαστικών ενεργειών για την έρευνα στον τομέα της άμυνας για την περίοδο 2017-2019, καθώς και μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος βιομηχανικής ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας για την περίοδο 2019-2020.
Τον Ιούνιο του 2018 η Επιτροπή πρότεινε τη σύσταση ενός ολοκληρωμένου Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας με προϋπολογισμό 13 δισ. ευρώ. Το Ταμείο θα φέρει την ΕΕ μεταξύ των κορυφαίων 4 επενδυτών στην έρευνα και την τεχνολογία στον τομέα της άμυνας στην Ευρώπη, και θα λειτουργήσει ως καταλύτης για τη διαμόρφωση μιας καινοτόμου και ανταγωνιστικής βιομηχανικής και επιστημονικής βάσης. Τον Φεβρουάριο του 2019 τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, με την επιφύλαξη της επίσημης έγκρισης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, κατέληξαν σε μερική πολιτική συμφωνία σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας. Οι δημοσιονομικές πτυχές του μελλοντικού Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας υπόκεινται στη συνολική συμφωνία σχετικά με τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, που προτάθηκε από την Επιτροπή τον Μάιο του 2018.
