Η ευρωπαϊκή οικονομία προβλέπεται ότι το 2019, για έβδομη συνεχή χρονιά, θα συνεχίσει να επεκτείνεται, καθώς το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Σε περιβάλλον όπου ο αντίκτυπος των πηγών αβεβαιότητας σε παγκόσμιο επίπεδο συνεχίζεται, η εγχώρια δυναμική αναμένεται να στηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία. Η ανάπτυξη αναμένεται να επιταχυνθεί εκ νέου το επόμενο έτος.
Η πρόσφατη επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης και του παγκόσμιου εμπορίου, σε συνδυασμό με την υψηλή αβεβαιότητα σχετικά με τις εμπορικές πολιτικές, επηρεάζει τις προοπτικές αύξησης του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) το 2019 και το 2020. Η συνεχιζόμενη αδυναμία του μεταποιητικού τομέα διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο, ιδίως στις χώρες που αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα προβλήματα στην αυτοκινητοβιομηχανία.
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής αρμόδιος για το ευρώ και τον κοινωνικό διάλογο, καθώς και για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, δήλωσε τα εξής: «Η ευρωπαϊκή οικονομία επιδεικνύει ανθεκτικότητα έναντι ενός λιγότερο ευνοϊκού εξωτερικού περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών εντάσεων. Η ανάπτυξη αναμένεται να συνεχιστεί σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και να επιταχυνθεί το επόμενο έτος, υποστηριζόμενη από την ισχυρή εγχώρια ζήτηση, τη σταθερή αύξηση της απασχόλησης και το χαμηλό κόστος χρηματοδότησης. Ωστόσο οι κίνδυνοι για τις οικονομικές προοπτικές εξακολουθούν να είναι σοβαροί. Όσον αφορά το εξωτερικό σκέλος, οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν την περαιτέρω κλιμάκωση των εμπορικών συγκρούσεων και τις αδυναμίες των αναδυόμενων αγορών, ιδίως της Κίνας. Στην Ευρώπη, θα πρέπει να παραμείνουμε σε εγρήγορση όσον αφορά την πιθανότητα αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου χωρίς συμφωνία, την πολιτική αβεβαιότητα και την πιθανή επιστροφή του φαύλου κύκλου κρατών-τραπεζών.»
Ο Πιερ Μοσκοβισί, Επίτροπος Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων, Φορολογίας και Τελωνείων, δήλωσε τα εξής: «Η ευρωπαϊκή οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται το 2019 και το 2020. Η ανάπτυξη παραμένει με θετικό πρόσημο σε όλα τα κράτη μέλη μας και εξακολουθούμε να έχουμε καλά νέα στο μέτωπο της απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των μισθών. Αυτό σημαίνει ότι η ευρωπαϊκή οικονομία επιδεικνύει ανθεκτικότητα παρότι αντιμέτωπη με λιγότερο ευνοϊκές παγκόσμιες συνθήκες και σε περιβάλλον συνεχιζόμενης αβεβαιότητας. Ωστόσο, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι, αν χρειαστεί, να παράσχουμε μεγαλύτερη στήριξη στην οικονομία, μαζί με περαιτέρω φιλοαναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις. Πάνω απ’ όλα, πρέπει να αποφύγουμε να υποπέσουμε στον προστατευτισμό, ο οποίος απλώς θα οξύνει τις υφιστάμενες κοινωνικές και οικονομικές εντάσεις στις κοινωνίες μας.»
Η επιβράδυνση της αύξησης του ΑΕΠ αναμένεται να τερματιστεί το 2019
Καθώς το παγκόσμιο εμπόριο και η ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνουν ασθενέστερα το τρέχον και το επόμενο έτος, σε σύγκριση με τον ταχύ ρυθμό που παρατηρήθηκε το 2017, η οικονομική ανάπτυξη στην Ευρώπη θα εξαρτηθεί αποκλειστικά από την εγχώρια δραστηριότητα. Σήμερα οι Ευρωπαίοι που εργάζονται είναι περισσότεροι από ποτέ, ενώ η αύξηση της απασχόλησης αναμένεται να συνεχιστεί, έστω και με βραδύτερο ρυθμό. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση των μισθών, τον συγκρατημένο πληθωρισμό, τους ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης και τα υποστηρικτικά δημοσιονομικά μέτρα σε ορισμένα κράτη μέλη, αναμένεται να τροφοδοτήσει την εγχώρια ζήτηση. Συνολικά, το ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί εφέτος κατά 1,4 % στην ΕΕ και κατά 1,2 % στη ζώνη του ευρώ.
Το 2020, οι δυσμενείς εγχώριοι παράγοντες αναμένεται να εξασθενήσουν και η οικονομική δραστηριότητα εκτός της ΕΕ να ανακάμψει, υποστηριζόμενη από τη χαλάρωση των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών όρων και τα μέτρα πολιτικής που αποσκοπούν στην τόνωση ορισμένων αναδυόμενων οικονομιών. Η αύξηση του ΑΕΠ το επόμενο έτος προβλέπεται να είναι ελαφρώς μεγαλύτερη και να φθάσει το 1,6 % στην ΕΕ και το 1,5 % στη ζώνη του ευρώ. Τα στοιχεία για το 2020 επωφελούνται επίσης από τον μεγαλύτερο αριθμό εργάσιμων ημερών κατά το εν λόγω έτος.
Η ανεργία εξακολουθεί να μειώνεται
Οι συνθήκες της αγοράς εργασίας εξακολούθησαν να βελτιώνονται παρά την επιβράδυνση της ανάπτυξης προς το τέλος του 2018. Η ανεργία στην ΕΕ —6,4 % στα τέλη Μαρτίου 2019—, αν και εξακολουθεί να είναι υπερβολικά υψηλή σε ορισμένα κράτη μέλη, έχει μειωθεί στο χαμηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί από την έναρξη της μηνιαίας σειράς δεδομένων τον Ιανουάριο του 2000. Η ανεργία στη ζώνη του ευρώ βρίσκεται σήμερα στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2008.
Κατά την επόμενη διετία, ο ρυθμός αύξησης της απασχόλησης αναμένεται να επιβραδυνθεί, καθώς θα γίνονται αισθητές οι επιπτώσεις της επιβραδυνόμενης ανάπτυξης και τα προσωρινά δημοσιονομικά μέτρα που λαμβάνονται σε ορισμένα κράτη μέλη θα εξασθενούν. Το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται στην ΕΕ το 2019 και να φθάσει το 6,2 % το 2020. Το ποσοστό ανεργίας στη ζώνη του ευρώ προβλέπεται να μειωθεί σε 7,7 % το 2019 και σε 7,3 % το 2020, ποσοστό χαμηλότερο από ό, τι πριν από την έναρξη της κρίσης το 2007.
Ο πληθωρισμός παραμένει σε χαμηλά επίπεδα
Ο πληθωρισμός στην ΕΕ αναμένεται να μειωθεί σε 1,6 % το τρέχον έτος και στη συνέχεια να αυξηθεί σε 1,7 % το 2020. Ο ονομαστικός πληθωρισμός της ζώνης του ευρώ μειώθηκε από 1,9 % το τελευταίο τρίμηνο του 2018 σε 1,4 % το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους λόγω των χαμηλότερων αυξήσεων των τιμών ενέργειας. Με πληθωρισμό των τιμών ενέργειας που αναμένεται να μετριαστεί περαιτέρω κατά τα επόμενα τρίμηνα και με ελάχιστες ενδείξεις ότι η αύξηση των μισθών πυροδοτεί υποκείμενες πιέσεις στις τιμές, ο πληθωρισμός της ζώνης του ευρώ (εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή) προβλέπεται να φθάσει το 1,4 % τόσο το 2019 όσο και το 2020.
Το δημόσιο χρέος θα συνεχίσει να μειώνεται παρά τη χαμηλότερη ανάπτυξη
Οι δείκτες χρέους προς το ΑΕΠ προβλέπεται να μειωθούν στα περισσότερα κράτη μέλη το 2019 και το 2020, καθώς τα ελλείμματα παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα και η αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ αναμένεται να παραμείνει υψηλότερη από το μέσο επιτόκιο εξυπηρέτησης του εκκρεμούς χρέους. Εάν υποτεθεί ότι δεν θα υπάρξει αλλαγή πολιτικής, ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ στην ΕΕ αναμένεται να μειωθεί από 81,5 % το 2018 σε 80,2 % το 2019 και σε 78,8 % το 2020. Στη ζώνη του ευρώ, ο λόγος συνολικού χρέους προς το ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί από 87,1 % το 2018 σε 85,8 % το 2019 και σε 84,3 % το 2020.
Το συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα της ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί από 0,6 % του ΑΕΠ το 2018 σε 1 % το 2019 και το 2020. Αναμένεται επίσης να αυξηθεί στη ζώνη του ευρώ, από 0,5 % του ΑΕΠ το 2018 σε 0,9 % το 2019 και να παραμείνει αμετάβλητο το 2020, εάν υποτεθεί ότι δεν θα υπάρξει αλλαγή πολιτικής. Η αύξηση εφέτος οφείλεται κυρίως στη βραδύτερη αύξηση του ΑΕΠ και σε επεκτατικές δημοσιονομικές πολιτικές σε ορισμένα κράτη μέλη.
Οι κίνδυνοι για τις οικονομικές προοπτικές παραμένουν σημαντικοί
Οι κίνδυνοι δυσμενέστερων εξελίξεων σε σχέση με τις προοπτικές παραμένουν σημαντικοί. Ο κίνδυνος λήψης προστατευτικών μέτρων σε παγκόσμιο επίπεδο και η σημερινή επιβράδυνση της αύξησης του ΑΕΠ και του εμπορίου σε παγκόσμιο επίπεδο θα μπορούσαν να αποδειχθούν περισσότερο επίμονα από ό, τι αναμενόταν, ιδίως σε περίπτωση απογοητευτικού ρυθμού ανάπτυξης στην Κίνα. Στην Ευρώπη, οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν την πιθανότητα αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου χωρίς συμφωνία και την πιθανότητα οι προσωρινές ανωμαλίες που επηρεάζουν σήμερα τη μεταποίηση να αποδειχθούν πιο επίμονες. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος η άνοδος της πολιτικής αβεβαιότητας και οι λιγότερο φιλοαναπτυξιακές πολιτικές να οδηγήσουν σε υποχώρηση των ιδιωτικών επενδύσεων.
Θετικό είναι ότι η ιδιωτική κατανάλωση και οι επενδύσεις στην ΕΕ θα μπορούσαν να αποδειχθούν πιο ανθεκτικές από ό, τι αναμενόταν, ιδίως εάν η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών ήταν λιγότερο ευαίσθητη έναντι της αβεβαιότητας και απέναντι στις εγχώριες αντιξοότητες και εάν συνοδεύονταν από δυναμικότερα μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής σε σχέση με τις αρχικές παραδοχές σε κράτη με δημοσιονομικό χώρο και φιλοαναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις.
Για το Ηνωμένο Βασίλειο, μια καθαρά τεχνική παραδοχή για το 2019
Λαμβανομένης υπόψη της διαδικασίας αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, οι προβλέψεις για το 2019 και το 2020 βασίζονται σε μια καθαρά τεχνική παραδοχή για διατήρηση της υπάρχουσας κατάστασης όσον αφορά τη διάρθρωση των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ των 27 και του Ηνωμένου Βασιλείου. Αυτό γίνεται μόνο για τους σκοπούς των προβλέψεων και δεν επηρεάζει καθόλου τη διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη στο πλαίσιο του άρθρου 50.
