Τις τάσεις στην ελληνική αγορά κατοικιών και τουριστικών ακινήτων το 2020 καθώς και τις πρώτες εκτιμήσεις για το 2021 καταγράφει ανάλυση της συμβουλευτικής εταιρίας ακινήτων Cerved Property Services που ανήκει στον διεθνή Ιταλικό Όμιλο Cerved Group.
AirBnB & Golden Visa
Στη τελευταία τριετία υπήρξε σημαντική μεγέθυνση στην αγορά κατοικιών με την κύρια αιτία να επικεντρώνεται στην συνεχή αύξηση των αφίξεων ξένων τουριστών η οποία και κατέγραψε ιστορικό ρεκόρ για το 2019. Παράλληλα, η αύξηση των επισκεπτών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη οδήγησε σε ανάλογη αύξηση και των διανυκτερεύσεων. Τα ανωτέρω μεγέθη επηρεάσθηκαν σημαντικά από την πανδημία παρόλη την συνεχιζόμενη άνοδο των αδειών παραμονής Golden Visa.
Ειδικότερα στο δεύτερο τρίμηνο του 2020 η σταδιακή έξαρση του Covid 19 οδήγησε σε σημαντική, κατά 60%, μείωση των ξένων επενδύσεων σε Real Estate σε σχέση με το δεύτερο δίμηνο του 2019. Για το σύνολο του 2019 μόλις το 25% των άμεσων ξένων επενδύσεων αφορούσε επενδύσεις σε Real Estate (1,5 δισ. ευρώ επί του συνόλου των 4,4 δισ. ευρώ).
Το 2019 καταγράφηκε ιστορικό ρεκόρ στις χορηγήσεις Golden Visa αφού εκδόθηκαν 3428 άδειες για αγορά ακινήτων με συνολική αξία τα 857 εκατ. ευρώ. Το 74% των αδειών Golden Visa δόθηκε σε Κινέζους πολίτες. Παρόλη πάντως την εξέλιξη της πανδημίας η χώρα μας παραμένει μαζί με την Ισπανία και την Πορτογαλία στους κορυφαίους προορισμούς σε χορήγηση ειδικών αδειών παραμονής.
Οι εγχώριοι επενδυτές αλλά και ιδιοκτήτες ακινήτων διατηρούν στάση αναμονής αφού οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις μειώθηκαν δραστικά λόγω του Covid19. Σημαντική ένδειξη για αυτό είναι ότι κατά το 2020 οι μεταβιβάσεις ακινήτων στην Περιφέρεια Αττικής μειώθηκαν κατά 49,5% ενώ κατά το 2018 οι μεταβιβάσεις είχαν αυξηθεί κατά 59,6%.
H ριζική μείωση των βραχυχρόνιων μισθώσεων από τις διεθνείς ηλεκτρονικές πλατφόρμες, λόγω της σταδιακής εξάπλωσης του Covid 19 οδήγησε τους ιδιοκτήτες στην προσφορά μισθώσεων σε μακροχρόνια βάση. Συνολικά πάντως οι μισθώσεις κατοικιών διατηρούνται σε επίπεδα τιμών προ της πανδημίας με τους αυξητικούς όμως ρυθμούς να έχουν ανασχεθεί μετά την κορύφωση των ενοικίων που έχουν καταγραφεί.
Τα οφέλη από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις
Κατά τον Νοέμβριο 2020 οι βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών από διεθνείς πλατφόρμες, στην ευρύτερη Περιφέρεια Αττικής υποχώρησαν κατά 30%. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν στο Παγκράτι και στην Πλατεία Αττικής με μειώσεις 50% και 46% αντίστοιχα. Αντίθετα, πολύ διαφορετική εικόνα εμφάνισαν οι μισθώσεις σε περιοχές όπως το Θησείο και ο Νέος Κόσμος με τις μειώσεις να έχουν περιορισθεί στα 28,5% και 25% αντίστοιχα.
Τα έσοδα από μισθώσεις κατοικιών, μέσω της Οικονομίας Διαμοιρασμού και κυρίως της πλατφόρμας Airbnb, μειώθηκαν κατά 30-35% σε σύγκριση με τα αντίστοιχα έσοδα από βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών που οι ιδιοκτήτες τους καρπώθηκαν κατά τα έτη 2019 και 2020.
Το δημοσιονομικό όφελος μέσω των φόρων που απέδωσαν οι ιδιοκτήτες κατοικιών με βραχυχρόνιες μισθώσεις από τα 68 εκ ευρώ το 2017 και τα 176 εκατ. ευρώ το 2018 έφθασαν τα 200 εκατ. ευρώ το 2019. Όσον αφορά τα ευρύτερα οφέλη που καρπώθηκε η ελληνική οικονομία, μέσα από τις πλατφόρμες έφθασε τα 1,15 δισ. ευρώ για την περίοδο Ιούνιος 2018-Μάιος 2019.
Υψηλό το κόστος κατοικίας
Η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή των χωρών της ΕΕ με το ποσοστό των νοικοκυριών που οι δαπάνες τους για κατοικία ξεπερνά το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός τους να βρίσκεται στο 36,2%. Ακολουθούν η Βουλγαρία και η Δανία με ποσοστά 16% και 15,6% αντίστοιχα την ίδια ώρα που ο μέσος όρος των χωρών της ΕΕ φθάνει μόλις στο 10,2% επί του συνολικού πληθυσμού.
Το 41% των νοικοκυριών στην χώρα μας είναι επιβαρυμένα με μηνιαία κόστη που αφορούν είτε το ενοίκιο είτε την δόση του στεγαστικού τους δανείου είτε τα έξοδα διαχείρισης της κατοικίας που ως σύνολο ξεπερνούν το 40% του συνολικού τους εισοδήματός τους. Με σημαντική απόσταση, ως προς βάρη αυτά, ακολουθούν η Βουλγαρία με 29,3 % των νοικοκυριών και η Κύπρος με 17,6%.
