Σύμφωνα με τη στήλη «Φοροδοξίες» της Grant Thornton, απαλλάσσεται (υπό προϋποθέσεις) από τον ΦΠΑ η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών από προμηθευτή προς δωρητή, ο οποίος με τη σειρά του χρησιμοποιεί τα αγαθά ή τις υπηρεσίες στο πλαίσιο σύμβασης δωρεάς προς το Δημόσιο. Μάλιστα, σύμφωνα με την πρόσφατη ΠΝΠ (30.3.20), για την παραπάνω απαλλαγή, αναφορικά με τη δωρεά νοσοκομειακού εξοπλισμού, μέσων ατομικής προστασίας και φαρμάκων, στο πλαίσιο καταπολέμησης του κορονοϊού, δεν απαιτείται έγκριση από τον Υπουργό Οικονομικών, αλλά αρκεί κοινοποίηση της αποδοχής της.
Για να υπάρχει απαλλαγή από το ΦΠΑ, θα πρέπει το συνολικό ποσό της παράδοσης αγαθών και της παροχής υπηρεσιών από τον προμηθευτή προς τον δωρητή να ανέρχεται έως του ποσού της δωρεάς, ενώ ο προμηθευτής συνεχίζει να έχει δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ εισροών σχετικά με τις εν λόγω πράξεις. Οι ρυθμίσεις αυτές κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς, παράλληλα με τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων που έχουν τεθεί υποχρεωτικά σε αναστολή λειτουργίας ή πλήττονται σημαντικά, η παροχή φορολογικών κινήτρων προς τις επιχειρήσεις που συνεισφέρουν στην προσπάθεια του Κράτους για αντιμετώπιση της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης είναι εξόχως σημαντική.
Δωρεές προς το Δημόσιο – αντικίνητρο ο ΦΠΑ αυτοπαράδοσης για αγαθά/υπηρεσίες της ίδιας της επιχείρησης: Σε απόδοση ΦΠΑ θα πρέπει να προβούν οι επιχειρήσεις που επιθυμούν να δωρίσουν προς το Δημόσιο αγαθά ή υπηρεσίες που οι ίδιες παράγουν, στη μάχη κατά την επιδημίας του κορονοϊού. Πρόκειται για τον λεγόμενο ΦΠΑ αυτοπαράδοσης αγαθών ή ιδιοχρησιμοποίησης υπηρεσιών και στην ουσία συνίσταται στην απόδοση του ΦΠΑ δαπανών της που έχει ήδη εκπέσει η επιχείρηση κατά την παραγωγή των αγαθών ή παροχή υπηρεσιών. Εκτιμούμε ότι είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρξει πρωτοβουλία για εξαίρεση από τον ΦΠΑ και στους δωρητές προς το Δημόσιο αγαθών και υπηρεσιών που οι ίδιες οι επιχειρήσεις παράγουν ή προσφέρουν αντίστοιχα, για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού.
Δωρεές προς το Δημόσιο – κίνητρα και στη φορολογία εισοδήματος: Οι δαπάνες για δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης εκπίπτουν, υπό την προϋπόθεση όμως, η επιχείρηση να εμφανίζει λογιστικά κέρδη χρήσης κατά τον χρόνο πραγματοποίησής τους, εκτός εάν η δράση εταιρικής κοινωνικής ευθύνης πραγματοποιείται κατόπιν αιτήματος του Δημοσίου. Θεωρούμε ότι οι περιστάσεις είναι τέτοιες ώστε να πρέπει να εκπίπτουν οι συγκεκριμένες δαπάνες για την πανδημία του κορονοϊού χωρίς να απαιτούνται οι παραπάνω όροι. Επιπλέον, ιδιαίτερα αποτελεσματικό θα ήταν οι επιχειρήσεις που προβαίνουν σε δωρεές αγαθών ή υπηρεσιών προς το Δημόσιο, όπως ενδεικτικά προς το Υπουργείο Υγείας ή άλλους αρμόδιους κρατικούς ή δημοτικούς φορείς στο πλαίσιο της παρούσας κρίσης, να μπορούσαν να εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους την εν λόγω δαπάνη προσαυξημένη (λ.χ. κατά 30%).
Δωρεές προς το Δημόσιο – Φόρολογία Δωρεών: Οι δωρεές προς το Δημόσιο απαλλάσσονται από φόρο δωρεάς. Δωρεές προς δήμους, κοινότητες, μη κερδοσκοπικά πρόσωπα που επιδιώκουν αποδεδειγμένα φιλανθρωπικούς σκοπούς υπόκεινται σε αυτοτελή φόρο 0,5%, εφόσον υπερβαίνουν το αφορολόγητο όριο των 1000 Ευρώ. Προσοχής χρήζει όμως το γεγονός ότι δωρεές σε τρίτους φορείς ή φυσικά πρόσωπα που δεν εμπίπτουν σε απαλλαγές μπορεί να υπόκεινται σε φόρο δωρεάς έως 40%.
Συνιστώμενα μέτρα διαχείρισης κρίσης – Βραχυπρόθεσμος προϋπολογισμός ως μέτρο για τη διασφάλιση ρευστότητας: Για την αποτελεσματική καθημερινή διαχείριση των ταμειακών διαθεσίμων και την ενίσχυση της αξιοπιστίας της επιχείρησης κρίσιμη είναι η σύνταξη ενός ημερήσιου προϋπολογισμού ιδανικά, ή εβδομαδιαίου εναλλακτικά, για μια περίοδο 12 έως 14 εβδομάδων. Στον προϋπολογισμό θα πρέπει να αποτυπώνονται οι βασικές εκτιμήσεις της διοίκησης και ο τρόπος με τον οποίο αυτές επηρεάζουν την ταμειακή ρευστότητα της επιχείρησης.
Πέραν της κρίσιμης περιόδου επιπτώσεων του COVID-19, η πρόβλεψη θα πρέπει να επεκτείνεται σε μηνιαία βάση έως και το τέλος του 2020. Δεδομένης της αυξημένης πιθανότητας προσφυγής σε τραπεζικό δανεισμό, η αξιοπιστία του σχεδιασμού και της παρακολούθησης των μέτρων αντιμετώπισης της κρίσης ενισχύει την πιστοληπτική ικανότητα της επιχείρησης.
Συνιστώμενα μέτρα διαχείρισης κρίσης – Καθημερινή ταμειακή διαχείριση της επιχείρησης: Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να εξετάσουν την διεύρυνση των όρων πίστωσης με προμηθευτές και πιστωτές, δίνοντας έμφαση σε εκείνους που είναι κρίσιμοι για την συνέχιση της δραστηριότητας τους. Η παροχή εκπτώσεων από τον προμηθευτή αναμένεται, επίσης, να βοηθήσει τις ταμειακές ροές της επιχείρησης. Παράλληλα, ανάλογα με το πλήγμα που υφίσταται η δραστηριότητα της επιχείρησης, θα πρέπει να εξετάσει την ενδεχόμενη ενεργοποίηση διαθεσίμων σε αδράνεια.
