Ακόμα ένα βήμα προς την πλήρη απολιγνιτοποίηση συντελείται στη χώρα μας με την κυβέρνηση να θέτει σε δημόσια διαβούλευση το masterplan έως τις 31 Οκτωβρίου κατά τη σημερινή διαδικτυακή παρουσίαση ύστερα από τη συνεδρίαση της διυπουργικής επιτροπής. Με το πέρας της περιόδου διαβούλευσης το σχέδιο αναμένεται να υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα τέλη του 2020, ώστε να λάβει την απαραίτητη έγκριση.
Στόχος της κυβέρνησης είναι η Ελλάδα να έχει απεξαρτηθεί πλήρως από το λιγνίτη έως το 2028 και προς τούτο πραγματοποιείται ένα πλήθος ενεργειών, ενώ παρέχονται κίνητρα προκειμένου να προσελκυσθούν ιδιώτες επενδυτές, κυρίως στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη.
Έως το 2028 θα έχουν κλείσει όλες οι λιγνιτικές μονάδες παραγωγής
Ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε πως μέχρι το 2023 αναμένεται να έχει μειωθεί η λιγνιτική παραγωγή της Ελλάδας τουλάχιστον κατά 80%, ενώ επισήμανε πως οι μονάδες Αμυνταίο 1 και 2 έχουν ήδη πάψει να λειτουργούν.
Συνολικά οι εγκαταστάσεις λιγνιτικής παραγωγής ανέρχονται (μαζί με τις μονάδες Αμύνταιο 1 και 2) στα 3.35 GW. Το Αμύνταιο θα ακολουθήσουν οι μονάδες Καρδιά 3 και 4, και η Μεγαλόπολη 3 το 2021 (με το κλείσιμο να επέρχεται 6 μήνες νωρίτερα από το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα), οι μονάδες του Αγ. Δημητρίου (1-4) το 2022, οι μονάδες Μεγαλόπολη 4, Μελίτη 1 και Αγ. Δημήτριος 5 του 2023, ενώ την αυλαία της απολιγνιτοποίησης θα ρίξει η Πτολεμαΐδα 5 το 2028 με τη συνολική ισχύ να μειώνεται δραστικά στα 0.6 GW.
Μεγάλο ενδιαφέρον δείχνουν οι ιδιωτικές εταιρίες για την Μεγαλόπολη και τη Δ. Μακεδονία
Ο Υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος τόνισε ότι είναι μεγάλο το ενδιαφέρον για επενδύσεις, καθώς από τις 9 Ιουλίου, όπου άνοιξε η σχετική πλατφόρμα, έχουν κατατεθεί πάνω από 70 επενδυτικά σχέδια από Έλληνες και ξένους επενδυτές με 16 προτάσεις να έχουν ήδη εγκριθεί, εκ των οποίων οι 5 μπορούν να κατονομαστούν.
Τα 5 αυτά έργα είναι τα εξής:
- Τα φωτοβολταϊκα πάρκα ισχύος 2,3 GW στη Δ. Μακεδονία, από τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες (ΔΕΗΑΝ) σε συνεργασία με τη γερμανική RWE και άλλες επιχειρήσεις ενώ το πρώτο μεγάλο project της ΔΕΗΑΝ είναι η κατασκευή πάρκου ισχύος 230 MW με την επένδυση να ανέρχεται στα 133 εκατ. Ευρώ. Σε αυτό το σημείο ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε πως για κάθε 1 GW υπολογίζονται 600 εκατ. σε επενδύσεις.
- Η ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων ισχύος 0.5 GW από τη ΔΕΗ στη Μεγαλόπολη
- Η άμεση έναρξη της κατασκευής του φωτοβολταϊκού πάρκου των ΕΛΠΕ στην Κοζάνη με την επένδυση να ανέρχεται στα 130 εκατ. ευρώ,
- Η μονάδα πράσινου υδρογόνου από τη Solaris στη Δ. Μακεδονία,
- Η εγκατάσταση αποθήκευσης ενέργειας στη Δ. Μακεδονία από τη Eunice.
Tα υπόλοιπα επενδυτικά πλάνα -χωρίς να κατονομάζονται οι εταιρίες που τα υπέβαλλαν- αφορούν:
- Δημιουργία πρότυπης φαρμακοβιομηχανίας στη Μεγαλόπολη
- Ανάπτυξη έξυπνης μονάδας υδροπονίας στη Δ. Μακεδονία
- Ανάπτυξη έξυπνης μονάδας υδροπονίας στη Μεγαλόπολη
- Βιομηχανικό Πάρκο ηλεκτροκίνησης στη Δ. Μακεδονία
- Οικοσύστημα οινικού τουρισμού, στα πρότυπα της Β. Ιταλίας, στη Δυτική Μακεδονία
- Πεδίο ενεργειακής έρευνα και τεχνολογίας με φορέα υλοποίησης το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
- Υπερσύγχρονη κλινική φυσικής αποκατάστασης στη Δυτική Μακεδονία
- Δημιουργία θεματικού Πάρκου Ψυχαγωγίας και Εκπαίδευσης στη Μεγαλόπολη
- Δημιουργία ΜΕΑ στη Δυτική Μακεδονία
- Κέντρο Επεξεργασίας Βιομάζας στη Δυτική Μακεδονία
- Δημιουργία επιχειρηματικού πάρκου στη Μεγαλόπολη
Ο Υπουργός τονίζει πως από τα παραπάνω επενδυτικά πλάνα αναμένεται να δημιουργηθούν τουλάχιστον πάνω από 8000 θέσεις εργασίας, και εάν υπολογισθούν και αυτές που θα δημιουργηθούν από τις προτάσεις που έχουν υποβληθεί ή πρόκειται να υποβληθούν, τότε θα είναι περισσότερες από αυτές που θα χαθούν.
Επιπλέον, πρόσθεσε, πως 10 λεπτά ύστερα από τη λήξη της συνεδρίασης της διυπουργικής επιτροπής υπήρξε επικοινωνία από μεγάλο ελληνικό όμιλο προκειμένου να πραγματοποιηθεί συνάντηση για να συζητηθεί η πιθανότητα επένδυσης στη Δυτική Μακεδονία.
Αυξάνονται τα κίνητρα για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές και οι επιδοτήσεις για Δ. Μακεδονία και Πελοπόννησο
Στα στοιχεία του πίνακα, που παρουσιάστηκε το ΥΠΕΝ, προτείνει, εφόσον εγκριθεί και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προτείνει τις εξής αυξήσεις επιδοτήσεων:
Για τις περιφερειακές ενότητες Κοζάνης, Φλώρινας και Τρίπολης που αποτελούν και τον πυρήνα της λιγνιτικής παραγωγής: 60% επιδότηση για τις μεγάλες επιχειρήσεις, 70% για τις μεσαίες και 80% για τις μικρές, ενώ για τις λοιπές περιφέρειες της Δ. Μακεδονίας και της Πελοποννήσου η επιδότηση θα ανέρχεται στο 40%, 50% και 60% αντίστοιχα για τις μεγάλες, μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις.
Στο πακέτο των κινήτρων θα περιλαμβάνονται, επίσης, φορο- και εισφοροαπαλλαγές καθώς και δάνεια με κρατική εγγύηση, υπό την έγκριση πάντοτε της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ανεξάρτητα από την όποια απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ωστόσο, αναμένεται να υπάρξει ένα ειδικό πλαίσιο κινήτρων για τις περιοχές με στόχο να λειτουργήσουν ως «φάροι επενδύσεων».
Πλάνο χρηματοδότησης
Ύστερα από συζητήσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις κατανομές στα επιμέρους κράτη-μέλη καθώς και το διάλογο με το Υπουργείο Ανάπτυξης το συνολικό διαθέσιμο ποσό, που προέρχεται από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, το Ταμείο Γιούνκερ ( Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, ΕΤΣΕ) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕτΕπ), ανέρχεται στα 5 δις. ευρώ.
Ο αρχικός αριθμός κινούταν στα 3.7 έως 4.4 δις. και στη συνέχεια είχε ανακοινωθεί το ποσό των 6.2 δις., αλλά λόγω περιορισμού το ποσό «κλείδωσε» στα 5 δις, ποσό και το οποίο επιτεύχθηκε μέσω της αξιοποίησης του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης
