Connect with us

REAL ESTATE

Ποιά η σχέση βραχυχρόνιας μίσθωσης και υψηλών ενοικίων στην Ελλάδα – Τι λένε οι ειδικοί του real estate

Newsroom

Published

on

Φωτογραφία αρχείου - Design by Canva Pro
Φωτογραφία αρχείου - Design by Canva Pro

Οι αλλαγές στην αγορά ακινήτων, η βραχυχρόνια μίσθωση, αλλά και οι υψηλές τιμές σε ενοίκια και απόκτηση κατοικίας βρέθηκαν στο επίκεντρο ενός σημαντικού πάνελ με τη συμμετοχή σχετικών φορέων, το οποίο συντόνισε ο δημοσιογράφος του ΑΠΕ-ΜΠΕ, κ. Αλέκος Λιδωρίκης, στο πλαίσιο της 25ης Prodexpo.

Ξεκινώντας την εισήγησή του, ο αντιπρόεδρος της STAMA Greece, κ. Κωνσταντίνος Κιάμος έδωσε μια ανάγλυφη εικόνα του μεγέθους της αγοράς της βραχυχρόνιας μίσθωσης, τονίζοντας ότι αυτή στιγμή υπάρχουν 120.000 ενεργα καταλύματα στη χώρα, από τα οποία το 10% είναι στην Αθήνα και αποτελεί το 1% του στεγαστικού αποθέματος.

Η δραστηριότητα της βραχυχρόνιας μίσθωσης, εν έτει 2024, όπως ανέφερε ο κ. Κιάμος, συγκεντρώνει 5 δισ. ευρώ κύκλο εργασιών και από αυτά το 1 δισ. ευρώ καταλήγει σε φορολογικά έσοδα, καθώς πλέον διαπιστώνεται πολύ μεγάλη φορολογική συμμόρφωση. Εξάλλου, πάνω από 40.000 θέσεις εργασίας σχετίζονται άμεσα με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, ενώ ακόμα μεγαλύτερη είναι η έμμεση δραστηριότητα στις γειτονιές, με την παράλληλη κατανάλωση στα καφέ, στους φούρνους, στα σούπερ μάρκετ, στα εστιατόρια και γενικά στα μικρά καταστήματα.

Ο ίδιος θεωρεί ότι οι πρόσφατες ανακοινώσεις σε σχέση με την αύξηση τελών στις βραχυχρόνιες μισθώσεις λειτουργούν ανασταλτικά για τους ιδιοκτήτες που επιχειρούν στον κλάδο αυτό, ενώ θα δημιουργήσει στρεβλώσεις και καταλύματα δύο ταχυτήτων και παρότι εξισώνει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις με τα ξενοδοχεία, είναι σίγουρα άδικες.

Από τη δική του πλευρά, ο κ. Λευτέρης Ποταμιάνος, Πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αττικής, εκτίμησε ότι η αγορά των ακινήτων βρίσκεται σε μια άνοδο για έβδομη χρονιά, σε μονοψήφιο, μεν, ακόμα νούμερο, αλλά εν γένει υπάρχει μια αυξανόμενη ζήτηση. Κατά τον ίδιο, καταγράφεται μια «ομιχλώδης» κατάσταση για να μειωθεί η στεγαστική κρίση και οι τρεις άξονες που κινήθηκε η κυβέρνηση δίνουν ανάμικτη εικόνα. Τα προγράμματα «Σπίτι μου» είναι σε θετική κατεύθυνση, αλλά δημιουργούν πρόβλημα σε ό,τι αφορά τη ζήτηση.

Πρόσθεσε, δε, ότι οι μεσίτες προσπαθούν να λειτουργούν σε μια μορφή εκλογίκευσης της αγοράς, αλλά πλέον αυτή ακολουθεί τους δικούς της ρυθμούς, καθώς υπάρχουν ακόμα και υψηλά τιμήματα που πληρώνονται. Για τον κ. Ποταμιάνο, το σοβαρό ζήτημα πλέον εντοπίζεται στις μισθώσεις, καθώς τα υψηλά ενοίκια δεν θα μπορούν να πληρώνονται από τους μισθωτές σε λίγο καιρό και αυτό είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να το δει η πολιτεία.

Για ένα υπουργείο Ακινήτων που θα πρέπει να δημιουργηθεί μίλησε στη δική του εισήγηση ο κ. Γιάννης Ρεβύθης, Ιδρυτής και General Manager, Revithis & Partners, τονίζοντας ότι υπάρχουν πολλά κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας, που θα μπορούσαν να ενταχθούν σε αυτό, όπως ο τουρισμός, η γη, τα ακίνητα, τη στιγμή, δε, που διαπιστώνονται διαχρονικά πάρα πολλά προβλήματα στις μεταβιβάσεις ακινήτων, στα κτηματολόγια και στα χωροταξικά σχέδια.

Σε σχέση με τη βραχυχρόνια μίσθωση, δε, τόνισε ότι το πρόσημο που έχει δημιουργηθεί είναι θετικό, καθώς σε διαφορετική περίπτωση, δεν θα έρχονταν στην Ελλάδα τόσοι επισκέπτες, δεν θα δημιουργούνταν νέες τοπικές οικονομίες και ως εκ τούτου, είναι κακό αυτή να βάλλεται τόσο.

Καταλήγοντας ο κ. Ρεβύθης έδωσε τη δική του εκτίμηση για την πορεία των εξοχικών κατοικιών στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, αναφέροντας ότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση από καλούς πελάτες για παραθεριστικές κατοικίες και λόγω πανδημίας, αλλά και εξαιτίας της ανάγκης των οικογενειών για μεγαλύτερη άνεση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι τιμές να εκτοξευθούν στα ύψη, ειδικά σε προορισμούς όπως η Κρήτη, η Κέρκυρα και η Σαντορίνη, ενώ πρόσφατα καταγράφηκε και άνοδος σε πιο εναλλακτικούς προορισμούς όπως π.χ. η Αστυπάλαια και η Κύθνος.

«Ψηφίζουν Ελλάδα οι ξένοι και κάποιοι το βλέπουν όχι μόνο σαν μια όμορφη τοποθεσία, αλλά και σαν επένδυση, σαν κέρδος, για να απολαμβάνουν ένα καλό εισόδημα» δήλωσε ο κ. Ρεβύθης. Οι αλλαγές στην αγορά ακινήτων, η βραχυχρόνια μίσθωση, αλλά και οι υψηλές τιμές σε ενοίκια και απόκτηση κατοικίας βρέθηκαν στο επίκεντρο ενός σημαντικού πάνελ με τη συμμετοχή σχετικών φορέων, το οποίο συντόνισε ο δημοσιογράφος του ΑΠΕ-ΜΠΕ, κ. Αλέκος Λιδωρίκης, στο πλαίσιο της 25ης Prodexpo, του μακροβιότερου και κορυφαίου συνεδρίου στον τομέα του real estate στην Ελλάδα, που ολοκληρώνεται σήμερα 22 Οκτωβρίου 2024 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Ξεκινώντας την εισήγησή του, ο αντιπρόεδρος της STAMA Greece, κ. Κωνσταντίνος Κιάμος έδωσε μια ανάγλυφη εικόνα του μεγέθους της αγοράς της βραχυχρόνιας μίσθωσης, τονίζοντας ότι αυτή στιγμή υπάρχουν 120.000 ενεργα καταλύματα στη χώρα, από τα οποία το 10% είναι στην Αθήνα και αποτελεί το 1% του στεγαστικού αποθέματος.

Η δραστηριότητα της βραχυχρόνιας μίσθωσης, εν έτει 2024, όπως ανέφερε ο κ. Κιάμος, συγκεντρώνει 5 δισ. ευρώ κύκλο εργασιών και από αυτά το 1 δισ. ευρώ καταλήγει σε φορολογικά έσοδα, καθώς πλέον διαπιστώνεται πολύ μεγάλη φορολογική συμμόρφωση. Εξάλλου, πάνω από 40.000 θέσεις εργασίας σχετίζονται άμεσα με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, ενώ ακόμα μεγαλύτερη είναι η έμμεση δραστηριότητα στις γειτονιές, με την παράλληλη κατανάλωση στα καφέ, στους φούρνους, στα σούπερ μάρκετ, στα εστιατόρια και γενικά στα μικρά καταστήματα.

Ο ίδιος θεωρεί ότι οι πρόσφατες ανακοινώσεις σε σχέση με την αύξηση τελών στις βραχυχρόνιες μισθώσεις λειτουργούν ανασταλτικά για τους ιδιοκτήτες που επιχειρούν στον κλάδο αυτό, ενώ θα δημιουργήσει στρεβλώσεις και καταλύματα δύο ταχυτήτων και παρότι εξισώνει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις με τα ξενοδοχεία, είναι σίγουρα άδικες.

Από τη δική του πλευρά, ο κ. Λευτέρης Ποταμιάνος, Πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αττικής, εκτίμησε ότι η αγορά των ακινήτων βρίσκεται σε μια άνοδο για έβδομη χρονιά, σε μονοψήφιο, μεν, ακόμα νούμερο, αλλά εν γένει υπάρχει μια αυξανόμενη ζήτηση. Κατά τον ίδιο, καταγράφεται μια «ομιχλώδης» κατάσταση για να μειωθεί η στεγαστική κρίση και οι τρεις άξονες που κινήθηκε η κυβέρνηση δίνουν ανάμικτη εικόνα. Τα προγράμματα «Σπίτι μου» είναι σε θετική κατεύθυνση, αλλά δημιουργούν πρόβλημα σε ό,τι αφορά τη ζήτηση.

Πρόσθεσε, δε, ότι οι μεσίτες προσπαθούν να λειτουργούν σε μια μορφή εκλογίκευσης της αγοράς, αλλά πλέον αυτή ακολουθεί τους δικούς της ρυθμούς, καθώς υπάρχουν ακόμα και υψηλά τιμήματα που πληρώνονται. Για τον κ. Ποταμιάνο, το σοβαρό ζήτημα πλέον εντοπίζεται στις μισθώσεις, καθώς τα υψηλά ενοίκια δεν θα μπορούν να πληρώνονται από τους μισθωτές σε λίγο καιρό και αυτό είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να το δει η πολιτεία.

Για ένα υπουργείο Ακινήτων που θα πρέπει να δημιουργηθεί μίλησε στη δική του εισήγηση ο κ. Γιάννης Ρεβύθης, Ιδρυτής και General Manager, Revithis & Partners, τονίζοντας ότι υπάρχουν πολλά κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας, που θα μπορούσαν να ενταχθούν σε αυτό, όπως ο τουρισμός, η γη, τα ακίνητα, τη στιγμή, δε, που διαπιστώνονται διαχρονικά πάρα πολλά προβλήματα στις μεταβιβάσεις ακινήτων, στα κτηματολόγια και στα χωροταξικά σχέδια.

Σε σχέση με τη βραχυχρόνια μίσθωση, δε, τόνισε ότι το πρόσημο που έχει δημιουργηθεί είναι θετικό, καθώς σε διαφορετική περίπτωση, δεν θα έρχονταν στην Ελλάδα τόσοι επισκέπτες, δεν θα δημιουργούνταν νέες τοπικές οικονομίες και ως εκ τούτου, είναι κακό αυτή να βάλλεται τόσο.

Καταλήγοντας ο κ. Ρεβύθης έδωσε τη δική του εκτίμηση για την πορεία των εξοχικών κατοικιών στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, αναφέροντας ότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση από καλούς πελάτες για παραθεριστικές κατοικίες και λόγω πανδημίας, αλλά και εξαιτίας της ανάγκης των οικογενειών για μεγαλύτερη άνεση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι τιμές να εκτοξευθούν στα ύψη, ειδικά σε προορισμούς όπως η Κρήτη, η Κέρκυρα και η Σαντορίνη, ενώ πρόσφατα καταγράφηκε και άνοδος σε πιο εναλλακτικούς προορισμούς όπως π.χ. η Αστυπάλαια και η Κύθνος. «Ψηφίζουν Ελλάδα οι ξένοι και κάποιοι το βλέπουν όχι μόνο σαν μια όμορφη τοποθεσία, αλλά και σαν επένδυση, σαν κέρδος, για να απολαμβάνουν ένα καλό εισόδημα» δήλωσε ο κ. Ρεβύθης.

Advertisement Macon
Advertisement
Advertisement Ergon Tzanidakis
Advertisement TÜV Austria
Advertisement Aecom
Πήλιο - Φωτογραφία αρχείου - Φωτό: ΓΙΩΡΓΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ/ EUROKINISSI
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ3 ημέρες ago

Εγκρίθηκε έργο για νέο ξενοδοχείο στο Πήλιο – Σε ποιά περιοχή θα γίνει

Φωτογραφία αρχείου - Designed by Canva
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ3 ημέρες ago

“Πράσινο φως” για νέα τουριστική επένδυση στο Ρέθυμνο

Φωτογραφία αρχείου - Πηγή: Canva
ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ & ΠΑΡΚΑ3 ημέρες ago

Το δικό της πλήρες IKEA αποκτά η Ρόδος – Ποιά εταιρεία ανέλαβε το έργο

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ3 ημέρες ago

Προχωρά η επένδυση για το νέο ξενοδοχείο των Electra Hotels & Resorts στη Θεσσαλονίκη – Ποιές άλλες επενδύσεις σχεδιάζονται σε Αττική και Ρόδο

ΚΤΙΡΙΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ3 ημέρες ago

Στα “σκαριά” και το δεύτερο κτίριο “πράσινων” γραφείων MOB2 της Hellenic Properties στο Μαρούσι – Προχωρά και το MOB1

Η ανανεωμένη Στοά Αρσακείου - Πηγή: Legendary Food
ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ & ΠΑΡΚΑ3 ημέρες ago

Προς ολοκλήρωση η μεγάλη εμπορική επένδυση στη Στοά Αρσακείου – Ποιοί χώροι έχουν ήδη ξεκινήσει να λειτουργούν

Αξιοποίηση ακινήτου της ΕΤΑΔ στο Λασίθι Κρήτης - Πηγή: ΕΤΑΔ
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ3 ημέρες ago

Βρέθηκε επενδυτής για το ακίνητο της ΕΤΑΔ στον Άγιο Νικόλαο

Το νέο ξενοδοχείο Electra Rhythm Athens στην καρδιά της πόλης - Πηγή: Electra Hotels & Resorts
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ4 ημέρες ago

Παρουσιάστηκε η νέα εποχή του ξενοδοχείου Electra Rhythm στην Ερμού – Ολοκληρώθηκε η επένδυση ανακαίνισης 8 εκατ. ευρώ

Τo Διοικητικό Μέγαρο του ΟΤΕ στο Μαρούσι - Πηγή: COSMOTE
ΚΤΙΡΙΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ4 ημέρες ago

Προχωρούν τα έργα real estate της OTE Estate σε όλη την Ελλάδα – Σε εξέλιξη το mega project στην Πατησίων

Φωτογραφία αρχείου - Designed by Canva
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ4 ημέρες ago

“Στα σκαριά” η νέα 5άστερη ξενοδοχειακή επένδυση FODELE HILLS στην Κρήτη – Σε ποιά περιοχή θα γίνει

Green Haven Melissia - Πηγή: Ten Brinke
RESIDENTIAL7 ημέρες ago

Ξεκίνησε η νέα μεγάλη οικιστική επένδυση της Ten Brinke στα Μελίσσια – Πού κατασκευάζεται και τι περιλαμβάνει

Wyndham Residences Piraeus Marina Zeas - Πηγή: Wyndham / DKG Development
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ3 εβδομάδες ago

Ολοκληρώνεται έως τέλος του 2025 το νέο ξενοδοχείο Wyndham με serviced apartments στον Πειραιά – Πού θα γίνει

Το ακίνητο στην οδό Πανεπιστημίου 53 και Σανταρόζα - Πηγή: Google Maps
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ3 εβδομάδες ago

“Στα σκαριά” νέο ξενοδοχείο στην Πανεπιστημίου – Τι περιλαμβάνει ο διαγωνισμός αξιοποίησης του γνωστού ακινήτου

Το πρώτο ξενοδοχείο Destination by Hyatt στην Ελλάδα ανοίγει στην Πάρο - Πηγή: SWOT
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ2 εβδομάδες ago

Ντεμπούτο στην Ελλάδα για το ξενοδοχειακό brand Destination by Hyatt – Σε ποιό νησί θα ανοίξει το πρώτο το 2026

Η ανανεωμένη Στοά Αρσακείου - Πηγή: Legendary Food
ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ & ΠΑΡΚΑ3 ημέρες ago

Προς ολοκλήρωση η μεγάλη εμπορική επένδυση στη Στοά Αρσακείου – Ποιοί χώροι έχουν ήδη ξεκινήσει να λειτουργούν

Φωτογραφία αρχείου - Designed by Canva
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ3 εβδομάδες ago

“Πράσινο φως” για το νέο ξενοδοχείο 4 αστέρων στη Λεωφόρο Συγγρού – Σε ποιό ύψος του δρόμου θα γίνει

Sound of the Sea Karpathos, Tapestry Collection by Hilton - Πηγή: Hilton
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ7 ημέρες ago

Ψήφος εμπιστοσύνης στην Ελλάδα από 3 ξενοδοχειακές αλυσίδες – κολοσσούς – Πού και πότε θα ανοίξουν 34 νέα ξενοδοχεία από Hilton, Wyndham και Fattal

The Ilisian - Πηγή: Ionian Hotel Enterprises
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ2 εβδομάδες ago

Με 18 νέα ξενοδοχεία επεκτείνεται στην Ελλάδα η Hilton – Τα νέα openings και η “επιστροφή” του brand Hilton

Το νέο "πράσινο" κτίριο γραφείων στη Λεωφόρο Κηφισίας 199 στο Μαρούσι - Πηγή: Noval Property
REAL ESTATE2 εβδομάδες ago

Από το Μαρούσι έως την Πειραιώς: πότε ολοκληρώνονται 3 μεγάλα έργα της Noval Property

ΚΤΙΡΙΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ3 ημέρες ago

Στα “σκαριά” και το δεύτερο κτίριο “πράσινων” γραφείων MOB2 της Hellenic Properties στο Μαρούσι – Προχωρά και το MOB1

Conrad Athens The Ilisian - Πηγή: Hilton
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ2 εβδομάδες ago

Τους πρώτους μήνες του 2026 θα ξεκινήσει τη λειτουργία του το νέο 5άστερο Conrad Athens The Ilisian

Piraeús Gate - Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
RESIDENTIAL4 εβδομάδες ago

[VIDEO] Δείτε πώς θα γίνουν τα νέα “πράσινα” κτίρια κατοικιών και γραφείων στο Piraeus Gate Project

Το νέο Δικαστικό Μέγαρο Πειραιά όταν ολοκληρωθεί - Πηγή: Dimand Real Estate
ΚΤΙΡΙΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ4 εβδομάδες ago

[VIDEO] Προχωρούν από την Dimand τα έργα κατασκευής του νέου Δικαστικού Μεγάρου Πειραιά

Το νέο Μινιόν, φωταγωγημένο - Πηγή: DIMAND - Φωτογραφίες: ΝΙΚΟΣ ΔΑΝΙΗΛΙΔΗΣ
VIDEOS1 μήνα ago

[VIDEO] Το όραμα της Dimand για τις πόλεις του σήμερα και του αύριο μέσα από 20 εμβληματικά έργα

Τα έργα σε εξέλιξη στον νέο Riviera Tower στο The Ellinikon - Πηγή: Bizness.gr
VIDEOS2 μήνες ago

[VIDEO] The Ellinikon: προχωρούν τα κτιριακά έργα για τις μεγάλες οικιστικές, εμπορικές και τουριστικές επενδύσεις στο Ελληνικό

Φωτογραφία αρχείου - Πηγή: Canva
LOGISTICS2 μήνες ago

[VIDEO] Προχωρά η mega επένδυση logistics της ΙΚΕΑ στον Ασπρόπυργο

Το νέο κτίριο γραφείων στην Πλατεία Μαβίλη - Πηγή: Ten Brinke
ΚΤΙΡΙΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ2 μήνες ago

[VIDEO] Δείτε πώς μεταμορφώθηκε παλιό κτίριο γραφείων στην Πλατεία Μαβίλη

Eleusis Project - Πηγή: Karpathios Development
LOGISTICS3 μήνες ago

[VIDEO] Πώς θα γίνει το νέο έργο logistics Eleusis Project στον Ασπρόπυργο – Ποιά εταιρεία επενδύει

Voria Project - Πηγή: North Star Entertainment
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ - ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ3 μήνες ago

Ξεκινούν από τη ΜΕΤΚΑ τα έργα για τη μεγάλη επένδυση VORIA στο Μαρούσι – Εκδόθηκαν οι οικοδομικές άδειες

Η οικιστική επένδυση της Vita Estate Development στην οδό Ιάσονος 42 στη Νέα Σμύρνη - Πηγή: Vita Estate Development
RESIDENTIAL3 μήνες ago

[VIDEO] Προχωρά η νέα οικιστική επένδυση στη Νέα Σμύρνη – Σε ποιά περιοχή κατασκευάζεται

TRENDING

Επικοινωνία

Copyright © 2019-2024 Bizness.gr

Bizness.gr - Ταυτότητα
Ιδιοκτήτρια εταιρεία: «INFRA MEDIA M.I.K.E.» Διακριτικός τίτλος: «INFRA MEDIA» - Έδρα: Δήμος Αθηναίων, Αριστείδου αρ. 10-12, Τ.Κ. 10559 - ΑΦΜ: 801478591 Δ.Ο.Υ.: ΚΕΦΟΔΕ ΑΤΤΙΚΗΣ. - Τηλ. επικοινωνίας: 2130405600 - E-mail: contact@ypodomes.com Νόμιμος Εκπρόσωπος: Καραγιάννης Νικόλαος, Νόμιμος Εκπρόσωπος - Δικαιούχος του ονόματος τομέα (bizness.gr): INFRA MEDIA M.I.K.E. - Διευθυντής/Διαχειριστής: Καραγιάννης Νικόλαος - Διευθυντής Σύνταξης: Κατερίνα Παναγέα
Η Εταιρεία δηλώνει ότι έχει συμμορφωθεί με τη Σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της Επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L 63).