Το νέο "πράσινο" κτίριο γραφείων της Eurobank στην περιοχή της Παλιάς Βουλής στη Σταδίου - Φωτό: Eurobank / ΑΠΕ ΜΠΕ
Συνέχισε τη δυναμική της πορεία η αγορά γραφείων της Αθήνας και το 2023.
Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας της εταιρείας ΔΑΝΟΣ, κατά τη διάρκεια του 2023, οι επενδυτές συνέχισαν να ενδιαφέρονται για νεόδμητους χώρους γραφείων, και νέα έργα ενίσχυαν το pipeline μελλοντικών αναπτύξεων.
Η ζήτηση ήταν κυρίως καθοδηγούμενη από την τοποθεσία και τις ανέσεις ενώ νέα μεγάλα έργα γραφείων, τα οποία θα αλλάξουν ουσιαστικά την αγορά γραφείων, ανακοινώθηκαν.
Οι επιχειρήσεις στην εποχή μετά την πανδημία θα υιοθετήσουν τελικά νέες τακτικές, και ενώ τα γραφεία θα συνεχίσουν να είναι ζωτικής σημασίας για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους, οι ενοικιαστές τους θα απαιτούν συνεχώς υψηλότερες προδιαγραφές.
Οι κύριοι παίκτες της αγοράς γραφείων στην Αθήνα είναι οι καθιερωμένες εταιρείες development μαζί με τις ΑΕΕΑΠ και ισχυρά ιδιωτικά funds.
Όλοι αυτοί συνεχίζουν την επενδυτική τους δραστηριότητα στις κύριες υπο-αγορές όπως η Λεωφόρος Κηφισίας, η Λεωφόρος Συγγρού, ο Πειραιάς και τα Νότια Προάστια, ενώ υλοποιούν νέες στρατηγικές ανάπτυξης σε ανερχόμενες περιοχές όπως ο Βοτανικός.
Αυξανόμενη δραστηριότητα παρατηρείται σε primary τοποθεσίες στο κέντρο της πόλης ή γύρω από αυτό, όπως για παράδειγμα, τη Βασ. Σοφίας, τη Λεωφ. Αλεξάνδρας, κλπ.).
Στη νότια υπο-αγορά αναμένονται νέες επενδύσεις γραφείων κατά μήκος της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, μέσα και γύρω από τη μεγάλη επένδυση The Ellinikon στο Ελληνικό.
Η αγορά γραφείων της Αθήνας το 2023 – Οι προοπτικές για το 2024
Όπως αποδεικνύουν πρόσφατες συναλλαγές, υπάρχει ακόμη μεγάλη ζήτηση για γραφεία Α κατηγορίας, και πολλοί επενδυτές εξακολουθούν να εστιάζουν εκεί, ιδιαίτερα οι ΑΕΕΑΠ, οι οποίες έχουν συγκεντρώσει μεγάλα κεφάλαια προς επένδυση.
Η ζήτηση εξακολουθεί να είναι ισχυρή και θα ικανοποιηθεί με τα πολλά νέα πρότζεκτ γραφείων που βρίσκονται στο pipeline, ενώ και οι προοπτικές για τα επόμενα 5 χρόνια είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές, καθώς η οικονομία της Ελλάδας αναπτύσσεται ταχύτατα και προσελκύει νέους παίκτες.
Πηγή: Δανός
Σε σχέση με τα κριτήρια ESG, τα ενοίκια αλλά και η επιθυμία για υψηλής ποιότητας γραφειακούς χώρους με αυστηρά κριτήρια βιωσιμότητας (τα λεγόμενα “πράσινα” γραφεία) θα συνεχίσουν να αυξάνονται καθ’όλο το 2024 αλλά με χαμηλότερο ρυθμό.
Λόγω της έλλειψης υψηλής ποιότητας χώρων που θα ικανοποιούσαν τα κριτήρια των επενδυτών και την υψηλή τους ζήτησης, η έλλειψη γραφείων Α κατηγορίας συνεχίζει να αποτελεί πρόβλημα για την αγορά.
Σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές γραφείων, η Αθήνα προσφέρει στους επενδυτές περισσότερες ευκαιρίες για κέρδη και υψηλότερες αποδόσεις. Η ανάγκη των ΑΕΕΑΠ και άλλων ιδιωτικών κεφαλαίων για νέα assets έχει δημιουργήσει πολύ ισχυρή ζήτηση.
Ωστόσο, η περιορισμένη προσφορά κάνει εξαιρετικά δύσκολη την άμεση εκμετάλλευση κτιρίων γραφείων Α κατηγορίας.
Ως αποτέλεσμα, η υπερβολική ζήτηση σε συνδυασμό με την περιορισμένη προσφορά με δεδομένα την συνεχώς αναπτυσσόμενη οικονομία, τον πληθωρισμό και τα υψηλά επιτόκια, έχει σταθεροποιήσει την αγορά όσον αφορά τις αποδόσεις.
Αντίθετα, το ενδιαφέρον για τα κτίρια Β και Γ κατηγορίας φαίνεται να μειώνεται.