Η εξάπλωση του κορονοϊού παγκοσμίως αλλά και ειδικότερα στην Ελλάδα, εξελίσσεται σε μείζον ζήτημα όχι μονάχα υγείας, αλλά και οικονομίας εξίσου.

Άμεσα, όπως ήταν αναμενόμενο, επηρεάζεται μεταξύ άλλων κι ο ελληνικός τουρισμός, που ως ένας από τους κυριότερους βραχίονες της εθνικής οικονομίας πλήττεται σημαντικά. Μπορεί τελική εκτίμηση για το μέγεθος της ζημίας να μην μπορεί να εξαχθεί ακόμα, μιας και το φαινόμενο εξελίσσεται, αλλά ήδη η πρώτη εικόνα δεν είναι καλή.

Το bizness.gr μίλησε με τον πρόεδρο του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, κ. Αλέξανδρο Βασιλικό, ο οποίος αναφέρθηκε στις επαφές που κιόλας από πλευράς του Επιμελητηρίου γίνονται, την πρώτη εκτίμηση της κατάστασης, καθώς και τον ανησυχητικό εκθετικό χαρακτήρα του ιού.

Ακολουθεί, αναλυτικά, η συνέντευξη του ισχυρού άνδρα του ΞΕΕ:

Ποια είναι η πρώτη εικόνα σας για τις επιπτώσεις και τις συνέπειες του κορονοϊού στον ελληνικό τουρισμό;

«Κοιτάξτε, από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί. Δυστυχώς, αντιμετωπίζουμε ένα φαινόμενου εκθετικού χαρακτήρα, πράγμα που σημαίνει πως οτιδήποτε λέμε τώρα ενδέχεται σε μία ώρα να μην ισχύει. Και το έχουμε βιώσει πολλές φορές μέσα στις τελευταίες ημέρες και εβδομάδες αυτό. Οπότε ο εκθετικός χαρακτήρας του ιού, είναι το εξαιρετικά ανησυχητικό αυτή τη στιγμή. Διότι κανένας δεν ξέρει που θα καταλήξει αυτό.

Το μόνο σίγουρο είναι, ότι κατ’ αρχάς οι μέχρι τώρα ζημιές για τον ελληνικό τουρισμό είναι πάρα πολύ μεγάλες. Δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε το σύνολό τους. Συνεχώς κάνουμε μετρήσεις, προκειμένου να ενημερώνουμε τα αρμόδια Υπουργεία, το τραπεζικό σύστημα, για να έχουμε την αίσθηση του μεγέθους. Μόνο την αίσθηση, διότι ξαναλέω δεν μπορούμε να έχουμε τελική εικόνα. Κι όλα αυτά, προσπαθώντας να στήσουμε ένα δίχτυ ασφαλείας για τα μέλη μας, για τις επιχειρήσεις του κλάδου, προκειμένου να μην πάμε σε default άμεσα».

Είναι δηλαδή τόσο άμεσος ο κίνδυνος;

«Όταν είσαι σε ένα περιβάλλον μηδενικής ζήτησης, είναι προφανές ότι υπάρχει αυτός ο κίνδυνος. Άρα, αυτή τη στιγμή είναι μία στιγμή ενότητας, σοβαρότητας και μία στιγμή, που πρέπει να κοιτάξουμε να βρούμε συνολικές λύσεις οι οποίες δεν μπορούν να υπάρξουν, χωρίς την κρατική παρέμβαση.

Είναι σαφές, έχει περαστεί το μήνυμα και το αναμένουμε να επικυρωθεί  στο Eurogroup στις 16 του μήνα, ότι πάμε πια σε διαφορετικά σενάρια παρέμβασης κυβερνήσεων, ενόψει του κινδύνου της πλήρους κατάρρευσης των οικονομικών συστημάτων, των κλάδων κτλ. Ξαναλέω αυτή τη στιγμή κινούμαστε σε ένα περιβάλλον μηδενικής ζήτησης, με κινήσεις οι οποίες γίνονται που δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ. Ο κορονοϊός όπως προείπα συνιστά ένα παγκόσμιο φαινόμενο, δεν είναι θέμα ούτε εταιρικό, ούτε προορισμού, ούτε εθνικό, οπότε τα μέτρα με αυτόν τον τρόπο πρέπει να υπάρξουν».

Υπάρχει κάποια εξέλιξη, πιθανή έστω αυτή τη στιγμή, που μπορεί να αμβλύνει έστω λίγο τις αρνητικές συνέπειες;

«Όλοι σε αυτό ευελπιστούμε. Δεν είναι όμως αυτό, το οποίο αυτή τη στιγμή βλέπουμε. Δηλαδή στην παρούσα φάση τα δεδομένα είναι, το είπε και ο Πρωθυπουργός άλλωστε, ότι τα δύσκολα είναι μπροστά. Κοιτάξτε, δεν είναι θέμα αισιοδοξίας ή μη. Αυτή τη στιγμή, όσοι κάθονται σε καρέκλες ευθύνης έχουν την υποχρέωση να αντιμετωπίζουν τα κακά σενάρια. Μακάρι να έρθουν καλύτερα σενάρια, τα οποία θα έρθουν να αμβλύνουν την όποια κατάσταση εκτιμούμε ότι έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Αλλά αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να κάνουμε σενάριο, το οποίο να προϋποθέτει πως αύριο θα βρούμε π.χ. το εμβόλιο.

Εμείς πρέπει να προετοιμαστούμε για τα κακά σενάρια και αυτά αντιμετωπίζουμε, για αυτά κάνουμε επαφές με τράπεζες, για αυτά συζητάμε με την κυβέρνηση, προκειμένου να υπάρξουν μέτρα τα οποία θα επιτρέψουν όχι απλά στις επιχειρήσεις, αλλά σε ολόκληρο το σύστημα, να μην καταρρεύσει. Αυτό θέλουμε τώρα να προστατεύσουμε. Δεν είναι να πάει ένα ξενοδοχείο καλά ή ένας προορισμός ή μία επιχείρηση. Εδώ μιλάμε για την κατάρρευση του συστήματος.

Τα πράγματα τα οποία έχουν συμβεί τις τελευταίες εβδομάδες, το να κλείνει η Αμερική τα σύνορά της είχε συμβεί μόνο στους Δίδυμους Πύργους. Το να ακυρώσει όμως η Lufthansa 32.000 πτήσεις τον Απρίλιο, δεν είχε γίνει ούτε στους Δίδυμους Πύργους. Θέλω να σας πω, λοιπόν, ότι υπάρχουν πράγματα τα οποία συμβαίνουν και είναι εκτός κλίμακας, που έχει αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα μέχρι σήμερα. Δεν είναι ζητήματα στα οποία υπάρχει παρελθόν και best practices. Κανένας αυτή τη στιγμή δεν ξέρει που αυτό θα οδηγήσει, ποιο είναι το βάθος.

Άρα λοιπόν, όταν σας λέω ότι είναι παγκόσμιο (σ.σ. φαινόμενο) και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί, αυτό ακριβώς εννοώ. Βρισκόμαστε σε μία στιγμή όπου πρέπει να συνενώσουμε δυνάμεις και ενωμένα, όλοι, ακόμα και κάποιοι οι οποίοι παραδοσιακά δεν είμαστε στην ίδια «βάρκα», αυτό λέγεται ξενοδόχος και tour operator παραδείγματος χάριν. Είμαστε όλοι ίσοι, στην ίδια «βάρκα», απέναντι στον κορονοϊό. Άρα, με αυτό τον τρόπο προσπαθούμε να το αντιμετωπίσουμε, μαζί και οι τράπεζες, μαζί και οι κυβερνήσεις, προκειμένου να σώσουμε το οριζόντιο collapse».

Η συνεννόηση με το Υπουργείο Τουρισμού είναι καλή;

«Ναι, ναι προφανώς είναι καλή και οι επαφές συνεχείς. Το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο είναι ο σύμβουλος της Πολιτείας και αυτό τον ρόλο υπηρετούμε. Προσπαθώντας να δίνουμε κι εμείς λύσεις, να κάνουμε μετρήσεις, διότι κάνουμε συνεχώς τέτοιες στην αγορά, ώστε να δούμε ποιο είναι το βάθος στο πρόβλημα.

Και δυστυχώς, αυτό που βλέπουμε μέχρι τώρα είναι ότι και είναι πολύ μεγάλο το μέγεθος, αλλά κυρίως αυτό που μας ανησυχεί είναι ο εκθετικός χαρακτήρας του φαινομένου. Δεν είναι ούτε γραμμικός, να πεις έχει μία τάση ανοδική, είναι εκθετικός. Δηλαδή αυτά τα οποία παρατηρούσαμε πριν δέκα μέρες, δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που βλέπουμε τώρα. Κι αυτό που μας φοβίζει είναι μήπως αυτά που θα βλέπουμε σε δέκα ημέρες, να μην έχουν καμία σχέση με αυτό που παρατηρούμε σήμερα».

«Ο ελληνικός τουρισμός εξακολουθεί να συνεχίζει τη δυναμική του πορεία και η Ελλάδα εξακολουθεί να εμπιστεύεται τους Γερμανούς τουρίστες» τόνισε σε συνέντευξη που παραχώρησε στην Deutsche Welle ο υπουργός Τουρισμού κ. Χάρης Θεοχάρης στο πλαίσιο της επίσκεψής του στο Βερολίνο όπου συναντήθηκε τόσο με τουριστικούς παράγοντες όσο και με της εκπροσώπους της κυβέρνησης.

Σχετικά με το ζήτημα του κορονοϊού και τις επιπτώσεις του στον τουρισμό εκτίμησε ότι η πλειονότητα αυτών που θέλουν να ταξιδέψουν φέτος σκοπεύουν να πραγματοποιήσουν τα σχέδια τους και συνέχισε λέγοντας ότι « υπάρχει, σε γενικές γραμμές, κάποια επιφυλακτικότητα του κόσμου να ταξιδέψει, η οποία όμως δεν είναι γενικευμένη».

Αναφερόμενος στις συνομιλίες που είχε με υπουργούς της κυβέρνησης αλλά και με μεγάλους Tour Operator, όπως η TUI και ο Γερμανικός Ταξιδιωτικός Σύνδεσμος (DRV) διαπίστωσε πώς «δεν υπάρχει κανένας φόβος και κανένας λόγος ανησυχίας για τη χώρα μας – δεν μου έθεσε κανένας κάποιο τέτοιο ζήτημα ή κάποια αμφιβολία». Στο πλαίσιο αυτό ο υπουργός εξέφρασε την σιγουριά ότι η δυναμική του ελληνικού τουριστικού προϊόντος είναι ισχυρή όπως και ότι η ανάγκη του κόσμου να πάει διακοπές δεν ανακόπτεται.

Σχετικά με τις επιπτώσεις στον ελληνικό τουρισμό από τα γεγονότα στα ελληνοτουρκικά σύνορα ο υπουργός ξεκαθάρισε ότι : «ακόμη και στις περιοχές που συμβαίνουν αυτά τα γεγονότα, τα ξενοδοχεία που είναι εκεί, δεν έχουν καμία σχέση με το φαινόμενο. Η χώρα μας κάνει αυτό που χρειάζεται για να προστατεύσει τα ευρωπαϊκά σύνορα. Ακολουθώντας αυτή τη σωστή και αυστηρή πολιτική τήρησης των νόμων στα σύνορά μας θωρακίζουμε και το τουριστικό μας προϊόν».

Το πως θέλουμε να δούμε το κέντρο της Αθήνας είναι μία μεγάλη κουβέντα η οποία κρατάει χρόνια. Μία σκέψη σε αυτό είναι τι παρεμβάσεις θα προταθούν. Εδώ και ένα έτος ο Δήμος Αθηναίων έχει ξεκινήσει να ολοκληρώνι ένα φιλόδοξο πρόγραμμα πεζοδρομήσεων που το αποτέλεσμα τους μέχρι τώρα είναι αρκετά ικανοποιητικό. Αλλάζει όλη την πόλη; όχι αλλά της δίνει μία φρεσκάδα που ομολογουμένως της λείπει. Η νέα διοίκηση του Δήμου, αποτελείται από νέους ανθρώπους που πιστεύουν ότι σε βάθος χρόνου θα μπορέσουν να αλλάξουν την εικόνα της πόλης προς το καλύτερο. Η αρχή γίνεται με την Ομόνοια που μας επανασυστήνεται.

Οι παρεμβάσεις λοιπόν δεν θα πρέπει να είναι της λογικής του ράβω-ξηλώνω σωστά; Θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους το τι εκτελείται αυτή την εποχή και το τι είναι βέβαιο ότι θα γίνει και να λειτουργήσουν περισσότερο “οικουμενικά”, δηλαδή να αγκαλιάσουν το κέντρο σε μεγαλύτερη έκταση.

Αυτό είναι και το βασικό ερώτημα. Ποιο είναι τελικά το κέντρο; δεν είναι τα Εξάρχεια; δεν είναι η Πατησίων; δεν είναι η περιοχή του Πολυτεχνείου; δεν είναι η περιοχή κάτω από την Ομόνοια μέχρι το Μεταξουργείο;

Επίσης ένα πολύ σημαντικό ερώτημα είναι πως θέλουμε να κινούνται οχήματα και άνθρωποι σε αυτό το κέντρο. Θέλουμε το σημερινό μοντέλο που είναι κάπως χαοτικό; οχήματα παντού και άνθρωποι που προσπαθούν με ελιγμούς να κινηθούν γύρω από αυτά ή περισσότερο χώρο σε πεζούς, ποδήλατα και μέσα σταθερής τροχιάς και εμφανώς λιγότερος χώρος για οχήματα; Η βιώσιμη αστική κινητικότητα δίνει εδώ την απάντηση από μόνη της.

Επίσης το να κάνουμε παρεμβάσεις σε βασικές υποδομές αλλά να μην λαμβάνουμε υπόψη τη συντήρηση τους αλλά και το πως λειτουργεί η πόλη, αυτό που θα καταφέρει είναι ότι κατάφεραν και άλλες παρεμβάσεις. Μία θολή εικόνα που δεν καταφέρνει να αναδείξει την πόλη. Θα ληφθεί λοιπόν υπόψη ότι η Αθήνα είναι γεμάτη με κάδους που είναι διάσπαρτοι σε όλο το κέντρο; θα προταθεί ένας νεός βιώσιμος και καλύτερα διαχειρίσιμος τρόπος για αυτό; θα υπάρχει συντήρηση σε ότι δημιουργηθεί; πάρκα και πεζοδρόμια είναι όμορφα όταν είναι καλοσυντηρημένα. Το σύνηθες φαινόμενο στην πόλη είναι ότι χαλάει να μένει έτσι μέχρι την επόμενη μεγάλη -και κοστοβόρα συνήθως- παρέμβαση.

Τι κάνουμε επίσης με τα κτίρια; Παρά τη μεγάλη και δυναμική τουριστική ανάπτυξη στο κέντρο παραμένουν πολλά τα γκρίζα, κλειστά κτίρια. Τι κάνουμε με αυτά; Πως θα αναγεννηθούν και μαζί θα φέρουν ζωή στους δρόμους που βρίσκονται; Επίσης θα υπάρχει κάποιος κανονισμός για την εξωτερική τους εμφάνιση; Θα υπάρχει υποχρεωτική συντήρηση και μία εικόνα αξιοπρεπής; σήμερα σε πάρα πολλές περιπτώσεις μπορούμε να δούμε ένα όμορφο εμπορικό κατάστημα και από πάνω το χάος, κτίρια σε πλήρη εγκατάλειψη.

Θα υπάρχουν κίνητρα για αλλαγή όψης κτιρίων, μέσω του νόμου για την ενεργειακή αναβάθμιση αλλά και για λόγους καλαισθησίας ακόμα.; Η Αθήνα είναι από τις λίγες μεγάλες πρωτεύουσες της Ευρώπης που αδιαφορεί για το πως δείχνει ένα κτίριο ακόμα και στους κεντρικότερους δρόμους της.

Κίνητρα θα υπάρξουν για νέες επενδύσεις; χωρίς επενδύσεις τα όμορφα πεζοδρόμια και πλατείες το μόνο που θα αποκτήσουν είναι τραπεζοκαθίσματα για καφέ και εστιατόρια. Φυσικά και είναι χρήσιμα αλλά όταν είναι μονόδρομος, κάτι δεν πάει καλά.

Η Ανάπλαση του κέντρου είναι μία φανταστική αρχή για να ανασυγκροτήσουμε την πόλη, όχι μόνο για να αλλάξουμε τα πεζοδρόμια της. Πρέπει να έχει όραμα, συνέχεια και συνέπεια, πολιτική βουλήση, την αποδοχή της κοινωνίας και το τελικό της αποτέλεσμα να αποτελέσει την απαρχή για να συμβεί το ίδιο και σε άλλες ελληνικές πόλεις ειδάλλως θα έχουμε και πάλι μία από τα ίδια και σε κάποια χρόνια θα μιλάμε ξανά και ξανά για την ανάγκη “ανάπλασης”, κοστοβόρας και εποχιακής.

Καλή εβδομάδα σε όλους
3.3.20

Νίκος Καραγιάννης-ypodomes.com