Το δ΄ τρίμηνο του 2019 σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (ΜΧΕ) παρέμειναν αμετάβλητα σε σχέση με το γ΄ τρίμηνο του 2019, εξέλιξη σύμφωνη με τις προσδοκίες που είχαν διατυπωθεί στην έρευνα του προηγούμενου τριμήνου. Επιπλέον, οι τράπεζες εκτιμούν ότι τα κριτήρια θα παραμείνουν γενικά αμετάβλητα και κατά τη διάρκεια του α΄ τριμήνου του 2020.

Οι συνολικοί όροι χορήγησης δανείων προς τις ΜΧΕ παρέμειναν αμετάβλητοι σε σχέση με το γ΄ τρίμηνο, παρόλο που το περιθώριο επιτοκίου των τραπεζών για τα συνήθη δάνεια παρουσίασε μικρή κάμψη.

Η συνολική ζήτηση δανείων προς τις ΜΧΕ παρουσίασε αύξηση ως ένα βαθμό σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, λόγω των αυξημένων χρηματοδοτικών αναγκών από τις ΜΧΕ για πάγιες επενδύσεις, συγχωνεύσεις και αναδιαρθρώσεις επιχειρήσεων και αναχρηματοδότηση χρέους.

Το επόμενο τρίμηνο, η συνολική ζήτηση δανείων από τις ΜΧΕ αναμένεται να παραμείνει σχεδόν αμετάβλητη, αν και εκτιμάται ότι θα υπάρξει μικρή αύξηση της ζήτησης για τα δάνεια από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Η αναλογία των αιτήσεων για επιχειρηματικά δάνεια που απορρίφθηκαν παρέμεινε κατά βάση αμετάβλητη σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.

Δάνεια προς νοικοκυριά

Το δ΄ τρίμηνο του 2019, τόσο τα κριτήρια όσο και οι συνολικοί όροι χορήγησης δανείων προς νοικοκυριά παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητοι σε σχέση με το γ΄ τρίμηνο του 2019, εξέλιξη σύμφωνη με τις προσδοκίες που είχαν διατυπωθεί στην έρευνα του προηγούμενου τριμήνου.

Η ζήτηση για δάνεια προς νοικοκυριά παρουσίασε αύξηση ως έναν βαθμό σε σχέση με το γ΄ τρίμηνο του 2019 τόσο όσον αφορά τα στεγαστικά όσο και τα καταναλωτικά δάνεια.

Παράγοντες που επηρέασαν την αύξηση της ζήτησης ήταν η αύξηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών, η βελτίωση των προοπτικών της αγοράς κατοικίας, οι αυξημένες αγορές διαρκών καταναλωτικών αγαθών, καθώς και το ευνοϊκό επίπεδο των επιτοκίων.

Τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς νοικοκυριά αναμένεται να παραμείνουν στα ίδια επίπεδα κατά τη διάρκεια του α΄ τριμήνου του 2020, ενώ η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί ως ένα βαθμό.

Η αναλογία των αιτήσεων για δάνεια προς νοικοκυριά που απορρίφθηκαν παρέμεινε κατά βάση αμετάβλητη σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, το ταξιδιωτικό ισοζύγιο το Νοέμβριο του 2019 εμφάνισε πλεόνασμα 87 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 153 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2018.

Ειδικότερα, μικρή μείωση κατά 0,8% κατέγραψαν το Νοέμβριο του 2019 οι ταξιδιωτικές εισπράξεις, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 314 εκατ. ευρώ, έναντι 316 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2018, ενώ αύξηση κατά 38,9% παρατηρήθηκε στις ταξιδιωτικές πληρωμές (Νοέμβριος 2019: 226 εκατ. ευρώ, Νοέμβριος 2018: 163 εκατ. ευρώ).

Η μείωση των ταξιδιωτικών εισπράξεων οφείλεται στη μείωση της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 16,9%, καθώς η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση αυξήθηκε κατά 18,2% σε σχέση με το Νοέμβριο του 2018. Οι καθαρές εισπράξεις από την παροχή ταξιδιωτικών υπηρεσιών συνέβαλαν με ποσοστό 16,2% στο σύνολο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες και αντιστάθμισαν κατά 5,2% το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών.

Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019, το ταξιδιωτικό ισοζύγιο εμφάνισε πλεόνασμα 15.373 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 13.872 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 2.049 εκατ. ευρώ ή 13,0%, οι οποίες μόνο εν μέρει αντισταθμίστηκαν από την αύξηση των ταξιδιωτικών πληρωμών κατά 548 εκατ. ευρώ ή 28,2%.

Η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων οφείλεται στην αύξηση της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 8,7%, καθώς και στην αύξηση της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης κατά 4,0%. Οι καθαρές εισπράξεις από την παροχή ταξιδιωτικών υπηρεσιών αντιστάθμισαν κατά 72,5% το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών και συνέβαλαν κατά 74,7% στο σύνολο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες.

Ταξιδιωτικές εισπράξεις

Το Νοέμβριο του 2019, όπως προαναφέρθηκε, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις μειώθηκαν κατά 0,8% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2018. Αναλυτικότερα, μείωση κατά 2,0% εμφάνισαν οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 158 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών εκτός της ΕΕ-28 μειώθηκαν κατά 1,6% (Νοέμβριος 2019: 131 εκατ. ευρώ, Νοέμβριος 2018: 133 εκατ. ευρώ).

Η μείωση των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 ήταν αποτέλεσμα της πτώσης των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ κατά 6,9% (Νοέμβριος 2019: 47 εκατ. ευρώ, Νοέμβριος 2018: 51 εκατ. ευρώ), καθώς οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ αυξήθηκαν οριακά κατά 0,3% και διαμορφώθηκαν στα 110 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, όσον αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών, οι εισπράξεις από τη Γερμανία μειώθηκαν κατά 6,6% και διαμορφώθηκαν στα 32 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τη Γαλλία μειώθηκαν κατά 43,3% και διαμορφώθηκαν στα 9 εκατ. ευρώ.

Επίσης, μείωση κατά 18,9% παρουσίασαν οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 19 εκατ. ευρώ. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, μείωση κατά 37,8% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 22 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τη Ρωσία μειώθηκαν κατά 5,9% και διαμορφώθηκαν στα 8 εκατ. ευρώ.

Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις εμφάνισαν αύξηση κατά 13,0% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 και διαμορφώθηκαν στα 17.863 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση κατά 11,6% των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 12.147 εκατ. ευρώ, καθώς και στην αύξηση κατά 16,5% των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών εκτός της ΕΕ-28, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 5.244 εκατ. ευρώ.

Αναλυτικότερα, οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 7.621 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 8,5%, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ αυξήθηκαν κατά 17,3% και διαμορφώθηκαν στα 4.526 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, οι εισπράξεις από τη Γερμανία μειώθηκαν οριακά κατά 0,1% και διαμορφώθηκαν στα 2.937 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 14,7% και διαμορφώθηκαν στα 1.087 εκατ. ευρώ.

Οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 32,9% και διαμορφώθηκαν στα 2.541 εκατ. ευρώ. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, άνοδο κατά 13,6% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 1.157 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τη Ρωσία αυξήθηκαν κατά 28,0% και διαμορφώθηκαν στα 426 εκατ. ευρώ.

Εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση

Η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση το Νοέμβριο του 2019 διαμορφώθηκε στις 930 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 786 χιλ. ταξιδιωτών τον αντίστοιχο μήνα του 2018. Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση μέσω αεροδρομίων αυξήθηκε κατά 5,9%, ενώ αυτή μέσω οδικών σταθμών αυξήθηκε κατά 43,5%. Η αύξηση της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης ήταν αποτέλεσμα της αύξησης κατά 15,6% της ταξιδιωτικής κίνησης από τις χώρες της ΕΕ-28, καθώς και της ταξιδιωτικής κίνησης από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28 κατά 22,1%.

Αναλυτικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκε στις 248 χιλ. ταξιδιώτες, αυξημένη κατά 7,4%, ενώ άνοδο κατά 23,6% εμφάνισε η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ (Νοέμβριος 2019: 292 χιλ., Νοέμβριος 2018: 236 χιλ.). Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γερμανία μειώθηκε κατά 15,1% και διαμορφώθηκε στις 72 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γαλλία μειώθηκε κατά 39,8% και διαμορφώθηκε στις 16 χιλ. ταξιδιώτες.

Η ταξιδιωτική κίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε κατά 12,9% και διαμορφώθηκε στις 50 χιλ. ταξιδιώτες. Αναφορικά με τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, μειωμένη κατά 13,2% ήταν η ταξιδιωτική κίνηση από τις ΗΠΑ, η οποία διαμορφώθηκε στις 43 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τη Ρωσία εμφάνισε άνοδο κατά 106,7% και διαμορφώθηκε στις 19 χιλ. ταξιδιώτες.

Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση αυξήθηκε κατά 4,0% και διαμορφώθηκε στις 30.656 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 29.466 χιλ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση μέσω αεροδρομίων αυξήθηκε κατά 1,4%, ενώ αυτή μέσω οδικών σταθμών αυξήθηκε κατά 9,5%.

Κατά την επισκοπούμενη περίοδο, η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 διαμορφώθηκε στις 21.719 χιλ. ταξιδιώτες, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 3,0% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28 εμφάνισε άνοδο κατά 6,6% και διαμορφώθηκε στις 8.937 χιλ. ταξιδιώτες.

Η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ζώνης του ευρώ μειώθηκε κατά 3,7%, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ αυξήθηκε κατά 10,9%. Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γερμανία παρουσίασε μείωση κατά 8,4% και διαμορφώθηκε στις 3.979 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ αυτή από τη Γαλλία αυξήθηκε κατά 1,2% και διαμορφώθηκε στις 1.529 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε κατά 19,4% και διαμορφώθηκε στις 3.474 χιλ. ταξιδιώτες.

Τέλος, αναφορικά με τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, η ταξιδιωτική κίνηση από τις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 8,0% και διαμορφώθηκε στις 1.150 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ αυτή από τη Ρωσία αυξήθηκε κατά 13,4% και διαμορφώθηκε στις 571 χιλ. ταξιδιώτες.

Στα 334,261 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε στο τέλος του γ’ τριμήνου 2019 το δημόσιο χρέος, μειωμένο σε σύγκριση με τα 335,033 δισ. ευρώ στο τέλος του γ’ τριμήνου του 2018.

Σύμφωνα, επίσης, με τους τριμηνιαίους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς της Γενικής Κυβέρνησης που δημοσιοποίησε η ΕΛΣΤΑΤ:

Τα συνολικά έσοδα της Γενικής Κυβέρνησης ανήλθαν σε 23,986 δισ. ευρώ, έναντι 23,258 δισ. ευρώ το γ’ τρίμηνο του 2018. Οι φόροι στο εισόδημα και την περιουσία διαμορφώθηκαν σε 5,453 δισ. ευρώ (22,7% των συνολικών εσόδων) από 5,405 δισ. ευρώ (23,2% των συνολικών εσόδων) το γ’ τρίμηνο του 2018. Οι κοινωνικές εισφορές ανήλθαν σε 6,837 δισ. ευρώ (28,5% των συνολικών εσόδων) από 6,533 δισ. ευρώ (28,1% των συνολικών εσόδων) το γ’ τρίμηνο του 2018.

Στο σκέλος των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης, αυτές ανήλθαν σε 20,860 δισ. ευρώ από 20,763 δισ. ευρώ το γ’ τρίμηνο του 2018 (με τις πρωτογενείς δαπάνες να ανέρχονται σε 19,566 δισ. ευρώ από 19,332 δισ. ευρώ). Οι αμοιβές εξηρτημένης εργασίας διαμορφώθηκαν σε 5,475 δισ. ευρώ (26,2% των συνολικών δαπανών) έναντι 5,449 δισ. ευρώ (επίσης 26,2% των συνολικών δαπανών) το γ’ τρίμηνο του 2018. Ενώ, οι κοινωνικές παροχές ανήλθαν σε 9,440 δισ. ευρώ (45,3% των συνολικών δαπανών) από 9,508 δισ. ευρώ (45,8% των συνολικών δαπανών) το γ’ τρίμηνο του 2018.