ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ & ΠΑΡΚΑ
Τα 4 μεγάλα εμπορικά κέντρα της Αθήνας που έμειναν στα χαρτιά – Πώς αξιοποιούνται τα ακίνητα σήμερα
Τις περασμένες δύο δεκαετίες τα εμπορικά κέντρα είχαν ήδη γίνει δημοφιλή στην Ελλάδα και για πολλά ακίνητα στην Αθήνα είχαν γίνει πλάνα για τη μετατροπή τους σε σύγχρονα malls.
Λίγο η κρίση, λίγο οι συγκυρίες, τα περισσότερα από αυτά έμειναν στα χαρτιά και ακόμη και σήμερα η Ελλάδα είναι ουραγός στην Ευρώπη όσον αφορά την αναλογία εμπορικών κέντρων ανά κάτοικο.
Τέσσερα από τα παρ’ ολίγον εμπορικά κέντρα της Αθήνας είχαν προγραμματιστεί σε γνωστά ακίνητα και ανερχόμενες περιοχές της Αθήνας. Κάποια από αυτά τα ακίνητα βρήκαν τελικά σήμερα το δρόμο τους, άλλα όμως παραμένουν ακόμη αναξιοποίητα.
1. Το ημιτελές mall στο Βοτανικό
Το κατά 70% ημιτελές mall του πρώην κραταιού ομίλου real estate του Μπάμπη Βωβού αποτελεί σίγουρα ένα από τα πλέον τρανταχτά παραδείγματα της επίπτωσης που είχε η φούσκα ακινήτων μαζί με την οικονομική κατάρρευση που ακολούθησε στην Ελλάδα στις δυναμικά αναπτυσσόμενες εταιρείες real estate.
Είναι εξάλλου γνωστή η μεγάλη ταχύτητα με την οποία ο Μπάμπης Βωβός επιθυμούσε να ολοκληρώνει τα νέα projects ώστε να προχωρά στα επόμενα. Μόνο που στην περίπτωση του mall στο Βοτανικό, η κολοσσιαία επένδυση 250 εκ ευρώ “σκόνταψε” στις αντιδράσεις και προσφυγές των κατοίκων της περιοχής και τελικά ακυρώθηκε από το ΣτΕ.
Το νέο mall φιλοδοξούσε να γίνει το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο στην Αθήνα και την Ελλάδα, ξεπερνώντας κατά 25% σε μέγεθος το The Mall Athens στο Μαρούσι.
Είχε προβλεπόμενη επιφάνεια 70.000 τ.μ. και θα περιλάμβανε και 3.000 θέσεις στάθμευσης.
Αποτελούσε τμήμα του project της Διπλής Ανάπλασης (που τελικά ακυρώθηκε από το ΣτΕ) και είχε ξεκινήσει το 2008, ακριβώς πάνω στην αρχή της μεγάλης χρηματοοικονομικής κρίσης.
Επρόκειτο μάλιστα να ολοκληρωθεί μέσα σε ένα μόλις χρόνο, το 2009, με τους κατασκευαστικούς ρυθμούς ρεκόρ της Διεθνούς Τεχνικής. Τελικά οι κατασκευές σταμάτησαν στο 70%, με το μπλόκο του ΣτΕ, μετά από τις συνεχείς προσφυγές των κατοίκων της περιοχής.
Από το πάγωμα των εργασιών και μετά, και φυσικά με τις οικονομικές εξελίξεις γύρω από το Μπάμπη Βωβό και τη Διεθνή Τεχνική να τρέχουν, το mall ουσιαστικά αφέθηκε στην τύχη του.
Ο όμιλος κατέρρευσε και το σχέδιο εξυγίανσης του, που εγκρίθηκε πριν 5 έτη, έφερε το mall στα χέρια των νέων του ιδιοκτητών: τις τράπεζες Alpha Bank και Τράπεζα Πειραιώς.
Οι τελευταίες μάλιστα συνέστησαν την εταιρεία “ΑΕΠ Ελαιώνα” για να διαχειριστεί το project του Mall ενώ είχε γίνει και μια διετής συμφωνία με την Hines, προκειμένου η τελευταία να αναλάβει την ολοκλήρωση του έργου. Ωστόσο, και αυτή η συμφωνία εξέπνευσε πλέον με αποτέλεσμα να τεθεί πάλι το πρότζεκτ επί μηδενικής βάσης.
Το νέο Μνημόνιο Συναντίληψης και Συνεργασίας για την οριστική Διπλή Ανάπλαση σε Βοτανικό και Λ. Αλεξάνδρας που υπεγράφη το Νοέμβριο έδωσε νέες ελπίζες για την αξιοποίηση του ημιτελούς mall. Μάλιστα, το υπέγραψαν και οι δύο ιδιοκτήτριες – τράπεζες του μέσω της ΑΕΠ Ελαιώνα.
Στο νέο σχέδιο των 163,5 εκ. ευρώ περιλαμβάνεται και η αξιοποίηση του ημιτελούς mall, 52.000 τ.μ.. Το τι μέλλει γενέσθαι όμως δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη.
Στο τραπέζι έχει πέσει τόσο η ολοκλήρωση του εμπορικού κέντρου όσο και η δημιουργία κτιρίου σύγχρονων γραφείων υψηλών προδιαγραφών, που παρουσιάζουν ιδιαίτερα αυξημένη ζήτηση τελευταία.
2. Το Stardome στο Γαλάτσι
Το 2006 η κοινοπραξία της Ακροπόλ – Χαραγκιώνης (50%) και της πορτογαλικής Sonae Sierra (50%), κατόπιν διαγωνισμού, κέρδισε την παραχώρηση του Ολυμπιακού Κέντρου στο Γαλάτσι για 40 χρόνια.
Σκοπός της κοινοπραξίας ήταν να μετατραπεί το ακίνητο σε Κέντρο Αθλητικών, Ψυχαγωγικών και Εμπορικών Χρήσεων. Θα ονομαζόταν Stardome.
Το νέο κέντρο θα είχε καταστήματα λιανικής, καταστήματα μεγάλων αλυσίδων, χώρους εστίασης (καφέ και εστιατόρια) αλλά και χώρους αναψυχής και ψυχαγωγίας.
Μετά από 8 ολόκληρα χρόνια μελετών και προσπάθειας της κοινοπραξίας να λάβει τις απαραίτητες άδειες για να ξεκινήσει το έργο, τα σχέδια εγκαταλείφθηκαν.
Ως αποτέλεσμα της ματαίωσης της επένδυσης λόγω γραφειοκρατικών κωλυμάτων, η κοινοπραξία διεκδίκησε από το Δημόσιο αποζημιώσεις, καθώς για όλη αυτή την περίοδο κατέβαλε κανονικά τα μισθώματα για το ακίνητο.
Το Ολυμπιακό Κέντρο Γαλατσίου εκτείνεται σε μια έκταση με συνολικό εμβαδό 91.101 τ.μ. με σύνολο δομημένης κτιριακής επιφάνειας 36.068,78 τ.μ. Κατά την περίοδο της κατασκευής του αποτέλεσε ένα πρωτοποριακό και σύγχρονο έργο, λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής του, του τρόπου σύνθεσής του από μεταλλικά δικτυώματα και γυαλί, αλλά και του μεγέθους του, δημιουργώντας ένα πραγματικό τοπόσημο για την ευρύτερη περιοχή.
Τελικά, βρήκε το ακίνητο τον τελικό του ιδιοκτήτη, το Δήμο Γαλατσίου, μετά την παραχώρησή του σε αυτόν από την ΕΤΑΔ, στην ιδιοκτησία της οποίας βρισκόταν το ακίνητο.
Το Ολυμπιακό Κέντρο Γαλατσίου – Πηγή: ΕΤΑΔ
3. To Helios Plaza στην Πειραιώς
Έχει ήδη ξεκινήσει η κατασκευή του νέου εμπορικού πάρκου Piraeus Retail Park στο Φάληρο από την ολλανδική εταιρεία επενδύσεων ακινήτων, Ten Brinke.
Το νέο εμπορικό πάρκο κατασκευάζεται ήδη στο οικόπεδο που στέγαζε την ΒΙΣ (Βιομηχανία Συσκευασιών Α.Ε.) έως το 1997, στη συμβολή της οδού Πειραιώς με τη Λεωφόρο Κηφισού, στο Νέο Φάληρο, ακριβώς απέναντι από το εμπορικό συγκρότημα που στεγάζει το Leroy Merlin, τον Κωτσόβολο και το Jumbo.
Το συγκεκριμένο ακίνητο της ΒΙΣ έχει μεγάλη ιστορία καθώς από το 1999 έως το 2015 δεν κατάφερε να αξιοποιηθεί εμπορικά. Τα δύο μεγάλα αγκάθια ήταν πολεοδομικά θέματα αλλά και αρχαιολογικά ευρήματα.
Το κοινό σχήμα της ΒΙΣ με την ισραηλινή εταιρεία Plaza Centers (που κατασκευάζει εμπορικά κέντρα στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη) λεγόταν Helios Plaza (όπως θα ήταν και το όνομα του εμπορικού κέντρο που θα κατασκευαζόταν). Αρχές του 2000 η ΒΙΣ πούλησε το ποσοστό της (50%) στην Plaza Centers.
Η Plaza Centers κατέρρευσε οικονομικά και η Helios Plaza τελικά απορροφήθηκε από την Develco, η οποία ελέγχεται από την Ten Brinke Hellas.
Το νέο εμπορικό πάρκο της Ten Brinke πλέον θα καλύπτει συνολική επιφάνεια 14.800 τετραγωνικών μέτρων (τ.μ.), εκτός του υπογείου που θα είναι επιφάνειας περίπου 10.143 τ.μ. και δεν προσμετράται στον συντελεστή δόμησης.
Στο ισόγειο βρίσκονται εμπορικά καταστήματα, ένα κατάστημα μεικτών χρήσεων τροφίμων και ποτών, καθώς και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Ο πρώτος όροφος συνολικού εμβαδού τα 7.112 τ.μ. θα περιλαμβάνει εμπορικά καταστήματα και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Στο υπόγειο περιλαμβάνονται χώροι στάθμευσης κατά κύριο λόγο.
Προβλέπεται δε και ένα ανεξάρτητο κατάστημα διώροφο προς την οδό Πειραιώς, μπροστά από το ανατολικό ορθογώνιο κτίριο.
Συνολικά, στο εμπορικό πάρκο θα γίνουν 11 καταστήματα και ένα μεγάλο super market. Κατά πάσα πιθανότητα, το supermarket θα είναι της αλυσίδας ΑΒ καθώς στο παρελθόν έχει ήδη αναπτύξει και άλλα καταστήματα της συγκεκριμένης αλυσίδας.
4. Το Aegean Park στη ΧΡΩΠΕΙ
Ένα ακόμη εγκατελελειμένο πλάνο δημιουργίας εμπορικού κέντρο στην Αθήνα έχει στο ενεργητικό του ο όμιλος Χαραγκιώνη.
Το πρώην ακίνητο της ΧΡΩΠΕΙ στην Πειραιώς είχε σχεδιαστεί να γίνει το εμπορικό κέντρο Aegean Park από την κοινοπραξία Ακροπόλ Χαραγκιώνη και Sonae Sierra.
Στο ακίνητο, έκτασης 45 στρεμμάτων, θα δημιουργούνταν εμπορικό κέντρο με καταστήματα και χώρους ψυχαγωγίας αλλά και 20 στρέμματα κοινόχρηστων χώρων με ελεύθερη πρόσβαση για το κοινό.
Η επένδυση 300 εκ. ευρώ σκόνταψε τελικά στη γραφειοκρατία και στην αρνητική άποψη του Δήμου Πειραιά για την επένδυση.
Σήμερα, πλέον, θα αξιοποιηθεί με πιο σύγχρονο τρόπο, από το Κράτος που θα το μετατρέψει σε “Πολιτεία Καινοτομίας” μέσω ενός μεγάλου έργου ΣΔΙΤ, ο διαγωνισμός του οποίου είναι ήδη σε εξέλιξη.
Το κόστος του έργου έχει εκτιμηθεί σε 58,5 εκατ. ευρώ και θα είναι η πρώτη “Πολιτεία Καινοτομίας” της χώρας. Ο σχεδιασμός του υπουργείου ΑΝΕΠ, περιλαμβάνει τμήματα Έρευνας & Ανάπτυξης (R&D) εταιρειών και βιομηχανιών, ακαδημαϊκά ιδρύματα, νεοφυείς επιχειρήσεις (startups) και startup incubator/accelerators, με στόχο την ανάπτυξη καινοτομικών προϊόντων και υπηρεσιών μέσα από συνεργασίες με την επιχειρηματική κοινότητα.
Ο διαγωνισμός θα ακολουθήσει την τυπική διαδικασία τριών σταδίων των έργων-ΣΔΙΤ. Το πρώτο στάδιο, η υποβολή της εκδήλωσης ενδιαφέροντος, πραγματοποιήθηκε στις 15 Μαρτίου 2021 στα γραφεία της Γ.Γ. Έρευνας και Τεχνολογίας. Στη συνέχεια θα πραγματοποιηθεί “ανταγωνιστικός διάλογος” με τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων σχημάτων, της αναθέτουσας αρχής αλλά και φορέων.
Στο πλαίσιο της προτεινόμενης Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης (Ι.Φ.Σ.) θα υλοποιήσει τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Κέντρου Καινοτομίας στην Αθήνα, και θα αναλάβει την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης και ανάδειξης της καινοτομίας, και εμπορικής εκμετάλλευσης των εν λόγω εγκαταστάσεων.