του Νίκου Καραγιάννη, του Χρήστου Δημόπουλου

Σε ένα διαφορετικό περιβάλλον ετοιμάζεται η επανεκκίνηση των εσωτερικών και διεθνών μεταφορών αλλά και του τουρισμού. Με δεδομένη την «παγκοσμιοποιημένη» εικόνα της πανδημίας, οι δύο κλάδοι φέτος συνδέονται στενά.

Ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Ένωση έβγαλε τις πρώτες οδηγίες σχετικά με τα διεθνή ταξίδια εντός των ορίων της, οι αεροπορικές η μία μετά την άλλη δημιουργούν πρωτόκολλα μεταφοράς ενώ και εντός της χώρας από σήμερα ξεκινούν πιο συχνές πτήσεις από την Aegean και την Sky Express.

Για μία χώρα σαν τη δική μας, που μεγάλο ποσοστό του ΑΕΠ βασίζεται στην τουριστική βιομηχανία, κρίνεται εξαιρετικά σημαντικό να μην γράψει ο τουρισμός φέτος μηδέν. Προφανώς, το 2020 δεν θα μπορούν επ’ ουδενί τα νούμερα ούτε καν να πλησιάσουν, τα αντίστοιχα του 2019 ή των προηγούμενων ετών. Ωστόσο, αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι από μία μικρότερη τουριστική «πίτα» που θα διαμορφωθεί, η Ελλάδα να διεκδικήσει ένα σεβαστό κομμάτι αυτής.

Το πότε θα επιτραπεί το άνοιγμα των ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας (δηλ. κατά βάση των καταλυμάτων που βρίσκονται στα νησιά) είναι ένα ζητούμενο. Το άλλο και συνάμα κυριότερο, είναι πότε και πως θα ανοίξουν και θα απελευθερωθούν οι μεταφορές, προκειμένου να υπάρχουν πελάτες για τον ελληνικό τουρισμό. Αν δεν υπάρξουν μεταφορές, δεν θα υπάρξει αυτόματα και τουρισμός.

Το θετικό στοιχείο εδώ, είναι ότι η χώρα έκανε πολύ καλή δουλειά στη διαχείριση του υγειονομικού προβλήματος της κρίσης, κρατώντας τον αριθμό των κρουσμάτων του ιού χαμηλά. Αυτό έχει δημιουργήσει την εικόνα ενός ασφαλούς προορισμού για την Ελλάδα, που εφόσον ένας Ευρωπαίος ή μη πολίτης επιθυμεί φέτος να ταξιδέψει, η χώρα μας θα συνιστά μία από τις πρώτες επιλογές του (αν όχι η πρώτη).

Ο υπουργός ΥΠΟΜΕ, Κώστας Καραμανλής και η υπόλοιπη ηγεσία του του υπουργείου σχεδιάζουν σε συνεργασία με την κυβέρνηση αλλά και τους λοιμωξιολόγους προσεκτικά τα βήματα ανοίγματος της αγοράς.

Στις αεροπορικές μεταφορές η αρχή της άρσης των περιορισμών γίνεται από σήμερα με την Aegean να αυξάνει τις πτήσεις της προς Ηράκλειο, Χανιά, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, και από 25 Μαΐου προς Ρόδο, Κέρκυρα, Μυτιλήνη, Χίο, Σάμο και τους λοιπούς εσωτερικούς προορισμούς. Την ίδια τακτική εφαρμόζει και η Sky Express η οποία ούτως ή άλλως πετάει μόνο εντός Ελλάδας.

Από τα τέλη του μήνα, σχεδιάζεται από την Aegean η επανασύνδεση με σημαντικούς προορισμούς από την Αθήνα προς Μόναχο, Ζυρίχη, Φρανκφούρτη και Γενεύη και Βρυξέλλες. Μέσα στο καλοκαίρι το πρόγραμμα της αναμένεται να εμπλουτιστεί με περισσότερους Ευρωπαϊκούς προορισμούς.

Η επιστροφή των Ευρωπαϊκών αεροπορικών εταιρειών είναι επίσης εν εξελίξει. Εντός του μήνα ξεκινούν πτήσεις προς το “Ελευθέριος Βενιζέλος” η Air France, η Lufthansa, η Swiss και ο κατάλογος αναμένεται τις επόμενες ημέρες να μεγαλώσει σημαντικά. Σταδιακά θα ξεκινήσουν και οι πτήσεις και για τα υπόλοιπα αεροδρόμια της χώρας, πάντα ανάλογα με την εξέλιξη της πανδημίας. Όλα πάντα συγκλίνουν στην σταδιακή επαναφορά των δρομολογίων.

Η Eurowings θα εντάξει στο δίκτυο της το Ηράκλειο και μες τον Ιούνιο θα ενισχύσει τους προορισμούς της ενώ από τον Ιούλιο, η ουγγρική Wizz σχεδιάζει την επανέναρξη δρομολογίων προς Ζάκυνθο, Ηράκλειο, Κέρκυρα και Ρόδο.

Η Ryanair, η μεγαλύτερη σήμερα αεροπορική εταιρεία της Ευρώπης, ανακοίνωσε πως προτίθεται να ξεκινήσει το 40% των πτήσεων της τον Ιούλιο, με την προϋπόθεση ότι θα αρθούν οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί.

Αναφορικά με τις οδικές μεταφορές, που αποτελούν σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, το 1/3 της συνολικής τουριστικής κίνησης της χώρας, τα βόρεια σύνορα μας παραμένουν κλειστά. Η επίσημη, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, ημέρα που θα ανοίξουν για την είσοδο οχημάτων για τουρισμό, είναι η 1η Ιουλίου.

Το στοίχημα είναι να επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πτώση της καμπύλης μεταδοτικότητας σημαντικά κάτω από το «1» τον Ιούνιο. «Ανάλογα με το πόσο χαμηλά είναι η καμπύλη R0 σε μία χώρα, οι έλεγχοι θα είναι πιο αυστηροί ή πιο χαλαροί» αναφέρει στο ypodomes.com αρμόδιο στέλεχος του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ενώ αφήνει ένα παραθυράκι για άνοιγμα νωρίτερα εάν το επιτρέψουν οι συνθήκες.

Το άνοιγμα των συνόρων είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για την τουριστική βιομηχανία στη Βόρεια Ελλάδα, όπου κατά κύριο λόγο προσελκύει τουρίστες από τη Βαλκανική Χερσόνησο και την Κεντρική Ευρώπη.

ΤΙ ΛΕΕΙ Η ΑΓΟΡΑ

Ξενοδόχοι της αγοράς επίσης που μιλούν στο ypodomes.com, έχουν αναφερθεί ακριβώς στον παραπάνω προβληματισμό. «Δεν θα ανοίξει μία υγιής επιχείρηση ακόμη κι όταν της δίνει το δικαίωμα το κράτος, εάν δεν έχουμε πελάτες να εξυπηρετήσουμε». Από αυτό, λοιπόν, κατανοούμε και το δεύτερο σημαντικό κομμάτι της… εξίσωσης που έχει δημιουργηθεί.

Πέρα από το άνοιγμα των μεταφορών και του τουρισμού, πρέπει να υπάρξει και μία πολιτική ενθάρρυνσης για να ταξιδέψει κάποιος. Μάλιστα προς αυτό το σκοπό ήδη η Κομισιόν προωθεί τη λύση των vouchers, τη στιγμή που αναμένεται να συνταχθεί συντεταγμένη καμπάνια προώθησης της Ευρώπης, ως του ασφαλέστερου προορισμού για να ταξιδέψει κάποιος και να κάνει διακοπές.

Σε διάφορες τηλεδιασκέψεις που έχουν πραγματοποιηθεί όλο αυτό το διάστημα, σε πολλές Περιφέρειες της επικράτειας, το πρωτεύον ζήτημα που αναδεικνύεται πέρα από τη συσχέτιση τουρισμού-μεταφορών, είναι και ο καθορισμός των υγειονομικών πρωτοκόλλων. Οι επαγγελματίες του τουρισμού στην Κρήτη, για παράδειγμα, σε πρόσφατη τηλεδιάσκεψη που είχαν με τον Περιφερειάρχη Κρήτης, κ. Αρναουτάκη, ζητούσαν τον όσο το δυνατόν ταχύτερο και σαφέστερο ορισμό των πρωτοκόλλων αυτών υγείας. Κάτι που όπως θα δούμε παρακάτω, έχει αρχίσει κιόλας να γίνεται.

ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΜΕ ΠΛΟΙΑ, ΤΡΕΝΑ, ΚΤΕΛ, ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ

Αναφορικά με την εσωτερική μετακίνηση, απελευθερώνεται από σήμερα, αλλά με αυστηρούς κανόνες. Η μάσκα είναι υποχρεωτική σε πλοία, τρένα, ΚΤΕΛ και αεροπλάνα.

Στα τρένα επανέρχονται από σήμερα όλα τα δρομολόγια στο βασικό «εθνικό δρομολόγιο» Αθήνας-Θεσσαλονίκης. Η αυξημένη συχνότητα είναι κλειδί για να μπορούν τα τρένα να κινούνται με την επιτρεπόμενη πληρότητα του 50% των θέσεων. Το ίδιο ισχύει και για τα ΚΤΕΛ.

Στα πλοία από σήμερα και μέχρι τις 15 Ιουνίου, εκτός από την υποχρεωτική χρήση μάσκας, θα γίνεται θερμομέτρηση, θα πρέπει να υπάρχει 1,5 μέτρο απόσταση μεταξύ των επιβατών και να πληρώνεται μέχρι και το 50% της χωρητικότητας. Η χρήση καμπίνας θα γίνεται μόνο ανά επιβάτη εκτός και αν πρόκειται για οικογένεια.

Από σήμερα απελευθερώνονται και οι διαπεριφερειακές οδικές μεταφορές και οι αυτοκινητόδρομοι της χώρας θα λειτουργήσουν και πάλι κανονικά χωρίς περιορισμούς.

ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΕΤΕ

Περαιτέρω, ο ΣΕΤΕ έχει παρουσιάσει σχέδιο που αφορά την προσέγγιση νέων αγορών για τον ελληνικό τουρισμό, όπως χαρακτηριστικά αποτελούν χώρες σαν το Ισραήλ, τον Λίβανο, τα Αραβικά Εμιράτα, την Κύπρο και γενικότερα τα Βαλκάνια. Κράτη που, με άλλα λόγια, έχουν καταφέρει να περιορίσουν τη διασπορά του ιού και χαρακτηρίζονται ως ασφαλείς προορισμοί υγείας, όπως δηλαδή και η Ελλάδα.

Εξάλλου, το σχέδιο που ανακοινώθηκε από την Κομισιόν προσδιορίζει ότι όσες χώρες καταφέρνουν να μειώσουν την διασπορά του ιού, οι γενικοί περιορισμοί στην ελεύθερη κυκλοφορία θα πρέπει σταδιακά να αίρονται.

Η μετακίνηση με ιδιωτικό όχημα φέτος καθίσταται ίσως ο ασφαλέστερος τρόπος για να ταξιδέψει κανείς κάπου. Μάλιστα σχετικά με τον οδικό τουρισμό, πρόσφατα ρουμανικά ΜΜΕ φιλοξενούσαν δηλώσεις και συνεντεύξεις στελεχών μεγάλων ταξιδιωτικών πρακτορείων στη Ρουμανία (Parallela45, Hello Holidays), οι οποίοι αναφέρονταν στην επανέναρξη πωλήσεων πακέτων προσφορών διακοπών, που περιλαμβάνουν και την Ελλάδα μεταξύ άλλων κοντινών προορισμών. Κάνοντας ειδική αναφορά στον οδικό τουρισμό προς τη χώρα μας, επισημαίνοντας τη σχετική ζήτηση που υπάρχει από Ρουμάνους τουρίστες.

Από την άλλη, η πανδημία στρέφει το μοντέλο σε μεγάλο βαθμό και στον εσωτερικό τουρισμό, ο οποίος θα είναι βασικός πυλώνας τουριστικών εσόδων για τη φετινή θερινή περίοδο. Εδώ, μένει να αποσαφηνιστεί εάν και πως ακριβώς θα δομηθεί μία καμπάνια προώθησης των εγχώριων μετακινήσεων.

ΤΟ AIRBNB

Το Airbnb και αυτό με τη σειρά του θα υποστεί μία δεδομένη συρρίκνωση. Ήδη αρκετοί hosts έχουν αρχίσει να αποχωρούν από τη δημοφιλή πλατφόρμα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Ωστόσο, το Airbnb δεν θα πάψει να υφίσταται. Θα μετασχηματιστεί, προσαρμοζόμενο στους νέους κανόνες που διαμορφώνονται λόγω της πανδημίας στην αγορά του hospitality.

Σε αυτό το πλαίσιο, μάλιστα, η επιλογή ενός επισκέπτη να προτιμήσει το Airbnb θα καταστεί προσεχώς μία πιο ακριβή λύση από ένα ξενοδοχείο, καθώς μισθώνοντας έναν ιδιωτικό χώρο ή ένα διαμέρισμα, μπορεί κανείς να εξασφαλίσει ευκολότερα την ασφάλεια και την προστασία του.

Επίσης, τα καταλύματα τύπου Airbnb θα παραμένουν για τουλάχιστον 24 ώρες κενά από το τέλος της διαμονής του τελευταίου επισκέπτη, μέχρι να μπορεί να μπει σε αυτό ο επόμενος πελάτης.

ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ

Τώρα, όσον αφορά τα πρωτόκολλα των ξενοδοχείων, «ζυμώνονται», όπως είχαμε επισημάνει ήδη σε προηγούμενο ρεπορτάζ. Σύμφωνα με πληροφορίες και με βάση το πλαίσιο που έχει θέσει ο Υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης, για να λειτουργήσει με ασφάλεια ο τουριστικός κλάδος θα πρέπει να ισχύσουν τα ακόλουθα:

– Προκειμένου να μπορεί ένας ξένος πολίτης να επιβιβαστεί στο αεροπλάνο για να ταξιδέψει στην Ελλάδα, απαιτείται εντός των προηγούμενων 3 ημερών να έχει λάβει στα χέρια του ένα πιστοποιητικό, που θα διαβεβαιώνει ότι δεν καθίσταται φορέας του ιού. Αν δεν το έχει, τότε δεν θα μπορεί να έρθει στη χώρα μας.

– Σύμφωνα με πληροφορίες, επίσης, σε κάθε περιοχή το Υπουργείο Τουρισμού θα μισθώσει ένα συγκεκριμένο κατάλυμα, στο οποίο αν χρειαστεί, θα μεταφέρονται και θα τίθενται σε καραντίνα τουρίστες που τυχόν προσβλήθηκαν από τον ιό.

– Φυσικά, όπως έχει ήδη γίνει γνωστό έπειτα από σχετική απόφαση των λοιμοξιολόγων, στα ξενοδοχεία δεν θα υπάρχει ο κλασικός μπουφές. Με τη λύση του σερβιρίσματος να είναι αυτή που προωθείται.